ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΝ

Η πραγματικότητα, όπως την αντιλαμβανόμαστε, είναι εντελώς σχετική με τον τρόπο που εμείς ορίζουμε τις παραμέτρους της. Αυτό που καθορίζει τις αντιλήψεις μας και τον τρόπο της κατανόησης των πραγμάτων γύρω μας είναι η συνείδησή μας, κάτι που ξέρουμε πως είναι εντελώς ρευστό και μεταβαλλόμενο. Άρα κι η πραγματικότητα για μας είναι μια ρευστή και μεταβαλλόμενη κατάσταση, που λογικά απέχει πολύ από την απόλυτη έννοιά της. Η θεώρηση ως σταθερών σημείων αναφοράς, πραγμάτων και καταστάσεων διαρκώς μεταβαλλόμενων, αποτελεί μια αντίφαση. Είναι μια διανοητική ανωμαλία, ένας εγκλωβισμός του νου μας, που δημιουργείται από την ίδια του τη λειτουργία.
Όλες οι αναζητήσεις του ανθρώπου από τη στιγμή της εμφάνισής του πάνω στη γη, είχαν σα στόχο τη βελτίωση της θέσης του, τη μεταβολή της προς το καλύτερο. Και μιλάμε για μια μεταβολή, που όπως όλες, έχει μια απαραίτητη προϋπόθεση: την κατανόηση της πραγματικής του κατάστασης. Η γνώση της πραγματικότητας είναι αυτή που κάνει την αναζήτηση της βελτίωσης να αποκτά νόημα. Γνωρίζοντας την κατάστασή μας έχουμε ήδη αρχίσει να ξεφεύγουμε απ’ την αιχμαλωσία μας, έχουμε ήδη ξεκινήσει ν’ αναζητούμε μια καινούρια θέση ισορροπίας και η αναζήτηση αυτής της καινούριας θέσης μας οδηγεί σε μια λιγότερο λαθεμένη θέση, άρα σε μια βελτιωμένη θέση. Το αν το καταφέρνουμε, εξαρτάται κατά βάση από την επιλογή του καθενός μας, από τη γνώμη που έχει για τη σοβαρότητα ή μη κάποιων ερωτηματικών. Αφορά τη διέγερση που μας προκαλούν τα ερωτήματα και τη διάθεση που έχουμε να δώσουμε απαντήσεις.
Σηκώνοντας τα βλέμματα στον ουρανό, αφήνουμε τη σκέψη μας να ταξιδέψει σ’ αυτό το χαώδες σύμπαν. Εκεί λοιπόν μπορεί να νοιώσουμε να μας διαπερνά ένα ρίγος θαυμασμού για την ασύλληπτη αρμονία. Μπορεί να νοιώσουμε πως κι εμείς αποτελούμε ένα κομμάτι αυτής της αρμονίας. Είναι η ίδια αρμονία που η παρατήρησή της οδήγησε τον άνθρωπο στη διαμόρφωση πολιτισμών από αρχαιότατους χρόνους. Τον οδήγησε στην αντίληψη μιας κοσμικής ενότητας, μιας συμπαντικής ενότητας, που μας δένει και μας προκαλεί να την κατανοήσουμε. Δεν έχουμε λοιπόν να κάνουμε τίποτε άλλο από το ν’ ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε αυτό τον κοσμικό χορό, στον οποίο συμμετέχουμε, θέλοντας και μη. Μπορεί η συμμετοχή μας να είναι αρμονική, μπορεί όμως να είναι και μια παραφωνία. Πάντως, δεν εξαρτάται από μας η συμμετοχή μας…
Αν κοιτάξουμε τον εαυτό μας προς τα μέσα, θα διαπιστώσουμε πως κι αυτός αποτελεί ένα μικρό σύμπαν. Το ίδιο άγνωστο, το ίδιο ανεξερεύνητο, αλλά πολύ λιγότερο αρμονικό. Η παγκόσμια αρμονία αποτελεί μια πρόκληση κι ένα πρότυπο για μια προσπάθεια εγκόλπωσής της. Ταξιδεύουμε στη γη, όπως ταξιδεύουν τ’ άστρα στον ουρανό. Υπάρχει όμως κι ένα άλλο ταξίδι που οφείλουμε να το κάνουμε παράλληλα, ένα ταξίδι μέσα μας, ένα ταξίδι στην ψυχή μας, αναζητώντας τον εαυτό μας. Ίσως έτσι καταφέρουμε να ηρεμήσουμε τον εσωτερικό μας θόρυβο και να τον μετατρέψουμε σε μελωδία, ίσως έτσι μπορέσουμε ν’ αποβάλουμε αυτό το βασανισμένο μοντέρνο ύφος της ρουτίνας και της καθημερινότητας και να το αντικαταστήσουμε μ’ ένα πύρινο, ζωντανό βλέμμα ενός ταξιδευτή και ίσως, στο τέλος, να βρούμε τη συνταγή που επέτρεψε στους Έλληνες, την εποχή της μεγάλης τους ακμής να πετύχουν, όπως λέει ο Νίτσε, «το κράμα ενός κρασιού, που ταυτόχρονα σε μεθάει και σε κάνει στοχαστικό».