30.6.06

ΕΜΠΝΕΥΣΗ


εσείς, τί όνομα θα δίνατε σ' αυτή την έμπνευση της φύσης;

29.6.06

ΤΣΑΤΣΟΙ ΚΑΙ ΜΠΑΤΣΟΙ

Η τσατσά της α-παιδείας
έξω απ' το μπουρδέλο της!


Και ο τσάτσος των μπάτσων...διατάζων τα ΜΑΤ!

19.6.06

ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΑΣ


Ηλιοβασιλέματα γεμάτα αναμνήσεις…


Αν υπάρχει «παράδεισος», τότε…είναι αυτός εδώ!

18.6.06

ΑΥΞΗΣΕΙΣ

Ρωτάει ο Άγγλος το Γερμανό:

- Πήρατε αύξηση φέτος;
- Πήραμε!
- Και τα λεφτά τι τα έκανες;
- Ε, να, αγόρασα ένα σπίτι στις Άλπεις…
- Και τα υπόλοιπα;
- Με τα υπόλοιπα αγόρασα μια Porche 911 Carrera!

Ρωτάει ο Γερμανός το Γάλλο:

- Πήρατε αύξηση φέτος;
- Πήραμε!
- Και τα λεφτά τι τα έκανες;
- Ε, να, αγόρασα για την κόρη μου ένα διαμέρισμα στις Κάνες…
- Και τα υπόλοιπα;
- Με τα υπόλοιπα αγόρασα ένα Audi A6 Avant!

Ρωτάει ο Γάλλος τον Έλληνα:

- Πήρατε αύξηση φέτος;
- Πήραμε!
- Και τα λεφτά τι τα έκανες;
- Ε, να, αγόρασα ένα παπάκι 100 cc...
- Και τα υπόλοιπα;
- Τα υπόλοιπα τα τσόνταρε η μάνα μου!

Ρωτήσαμε το θεό αν θα πάρουμε αυξήσεις του χρόνου κι εκείνος μας απάντησε…
Ευχαριστούμε κύριε, για την ξεκάθαρη απάντησή σου!

ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ


ΑΙΓΑΙΟ: όχι μόνο πράσινο και γαλάζιο,
αλλά…πανδαισία χρωμάτων!

ΝΗΣΙΑ, ΛΙΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΛΕΟΥΜΕΝΑ


Ψαρολίμανο…
…με δίχτυα απλωμένα
Κι άλλο ψαροκάικο έρχεται…
…με τη λαχταριστή ψαριά
να δέσει στο μόλο…

ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ


Arbutus Unedo (Κουμαριά)

Πεύκο
Κερασιές δίπλα σε αμπελώνα

17.6.06

ΟΣΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΞΕΡΩ ΤΑ ΕΜΑΘΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ...

Όσα πραγματικά πρέπει να ξέρω για το πώς να ζω, τι να κάνω και πώς να είμαι, τα έμαθα στο νηπιαγωγείο. Η σοφία δε βρισκόταν στην κορυφή του σχολικού βουνού, αλλά εκεί, στα βουναλάκια από άμμο, στο νηπιαγωγείο.
Αυτά είναι τα πράγματα που έμαθα:
1. Να μοιράζεσαι τα πάντα.
2. Να παίζεις τίμια.
3. Να μη χτυπάς τους άλλους.
4. Να βάζεις τα πράγματα πάλι εκεί που τα βρήκες.
5. Να καθαρίζεις τις τσαπατσουλιές σου.
6. Να μην παίρνεις τα πράγματα που δεν είναι δικά σου.
7. Να λες συγγνώμη, όταν πληγώνεις κάποιον.
8. Να πλένεις τα χέρια σου πριν από το φαγητό.
9. Να κοκκινίζεις.
10. Ζεστά κουλουράκια και κρύο γάλα κάνουν καλό.
11. Να ζεις μια ισορροπημένη ζωή, να μαθαίνεις λίγο, να σκέπτεσαι λίγο, να σχεδιάζεις, να
ζωγραφίζεις, να τραγουδάς, να χορεύεις, να παίζεις και να εργάζεσαι κάθε μέρα από λίγο.
12. Να παίρνεις έναν υπνάκο το απόγευμα.
13. Όταν βγαίνεις έξω στον κόσμο, να προσέχεις την κίνηση, να κρατιέσαι από το χέρι και να
μένεις μαζί με τους άλλους.
14.Να αντιλαμβάνεσαι τα θαύματα. Να θυμάσαι το μικρό σπόρο μέσα στο δοχείο από φελιζόλ.
Οι ρίζες πάνε προς τα κάτω και το φυτό προς τα πάνω. Κανείς πραγματικάδεν ξέρει πώς
και γιατί, αλλά όλοι μας μοιάζουμε σ’ αυτό.
15. Τα χρυσόψαρα, τα χάμστερς, τα άσπρα ποντίκια, ακόμη κι ο μικρός σπόρος μέσα στο πλαστικό δοχείο, όλα πεθαίνουν. Το ίδιο κι εμείς. Να θυμάσαι τελικά τα βιβλία και την πρώτη λέξη που έμαθες την πιο μεγάλη απ’ άλλους: τη λέξη ΚΟΙΤΑ.
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε βρίσκονται κάπου εδώ μέσα. Ο χρυσός κανόνας, η αγάπη και οι βασικές αρχές υγιεινής, η οικολογία, η πολιτική, η ισότητα και η υγιεινή ζωή...
Πάρτε μια απ’ αυτές τις συμβουλές, εκφράστε την με επιτηδευμένη ορολογία ενηλίκων και εφαρμόστε τη στην οικογενειακή σας ζωή, στην εργασία σας, στην κυβέρνησή σας, στον κόσμο σας και θα παραμείνει αληθινή, ξεκάθαρη, σταθερή.
Σκεφτείτε πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος, αν όλοι εμείς οι άνθρωποι τρώγαμε γάλα με κουλουράκια γύρω στις τρεις το απόγευμα και μετά ξαπλώναμε κάτω από τις κουβέρτες για έναν υπνάκο. Ή, αν όλες οι κυβερνήσεις είχαν ως βασική αρχή να βάζουν πάντα τα πράγματα εκεί που τα βρήκαν και να καθαρίζουν τις τσαπατσουλιές τους.
Είναι ακόμη αλήθεια, ανεξάρτητα από την ηλικία σας, πως όταν βγαίνετε έξω στον κόσμο είναι καλύτερα να κρατιέστε από το χέρι και να μένετε μαζί με άλλους.
ROBERT FULGHUM. Εκδόσεις “ΛΥΧΝΟΣ”

16.6.06

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ;

Τί νομίζετε πως είναι αυτά;

Κοιτάξτε προσεκτικά και σκεφτείτε τι μπορεί να είναι…

Στυλό με κρυμμένες κάμερες;
ΛΑΘΟΣ!

Κυρίες και κύριοι, έχετε μπροστά σας τα νέα λάπτοπ τσέπης, που σύντομα θα αντικαταστήσουν τα PC!
Με προβολή των δεδομένων σε οθόνη τοίχου και εικονικό πληκτρολόγιο!
Βέβαια, λειτουργούν σε κάπως…σκοτεινό περιβάλλον, αλλά ας μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας!

Η επανάσταση στα κομπιούτερ, με bluetooth τεχνολογία

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΚΙ ΕΜΕΙΣ

Αν περιορίζαμε ολόκληρη την ανθρωπότητα σε ένα χωριό εκατό κατοίκων, αλλά διατηρούσαμε τις αναλογίες όλων των λαών, τότε αυτό το χωριό θα αποτελείτο από:

57 Ασιάτες
21 Ευρωπαίους
14 Aμερικανoύς
8 Αφρικανούς
52 γυναίκες
48 άνδρες
70 μη λευκούς
30 λευκούς
70 μη χριστιανούς
30 χριστιανούς
89 ετεροφυλόφιλους
11 ομοφυλόφιλους
6 πρόσωπα θα κατείχαν το 59% του παγκόσμιου πλούτου.
Και τα 6 θα προέρχονταν από την Αμερική
80 θα είχαν μη ικανοποιητικές συνθήκες κατοικίας
70 θα ήταν αναλφάβητοι
50 θα ήταν υποσιτισμένοι
1 θα πέθαινε
2 θα γεννιόνταν
1 θα είχε κομπιούτερ
1 (!) θα είχε πτυχίο Πανεπιστημίου

Αν κάποιος παρατηρήσει τον κόσμο από αυτή την πλευρά, τότε γίνεται φανερό στον καθένα ότι η ανάγκη για συναδέλφωση, κατανόηση, αποδοχή και μόρφωση είναι πολύ μεγάλη.


15.6.06

ΧΑΜΕΝΑ ΟΝΕΙΡΑ


Κρατώ ψυχή, καρδιά και σκέψη
προσηλωμένη στο σκαλοπάτι κάποιου μεσονυχτιού.
Καλώ μνήμες και πνεύματα απεγνωσμένα,
για λίγη συντροφιά, λίγη πνοή αγέρα.

Χωρίς φωνή και δίχως κατανόηση πονώ,
σέρνω υπομονετικά σταυρό μαρτυρικό.
Τάση εγωιστική και στάση μίσους,
ώρες για περισυλλογή και μεταμέλεια, καμιά φορά.

Μια αδυναμία θα μείνει ασυγχώρητη για πάντα.
Όλα χαμένα κι ελπίδες κι όνειρα και προμελέτες,
όλα χαμένα, όλα ψεύτικα, τα πάντα ενθουσιασμοί στιγμής.
Κι οι ώρες της χαράς, της προσφοράς κι αυτές χαμένες,

χαμένα και τ΄ ατέλειωτα φιλιά των λουλουδιών.
Μπουκέτα χαμολούλουδα στα χέρια μαραμένα,
στην άκρη των χειλιών κάποιο ναυάγιο ζωγραφισμένο,
μια γεύση τρικυμίας κι αρμύρας.

Στα μάτια η εικόνα κάποιου γαλάζιου ουρανού,
λόγια κάποιου ρομαντισμού, απέραντου κι αγιάτρευτου.
Λόγια ασυλλόγιστα, τρελά, μ’ αληθινά μ’ όλη τους την τρέλα.
Λόγια ή μαχαιριές; Είναι πια δύσκολο να πεις.

Τίποτα πια δε ζητώ, δεν έχω τίποτα
κι ούτε τίποτα επιθυμώ.
Είμαι βότσαλο, είμαι αγριολούλουδο,
δε θέλω ζεστασιά, ούτε βροχή.

Η ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ

Η μείωση του ελληνικού αγροτικού πληθυσμού υπήρξε πάγια ευρωπαϊκή επιταγή και στόχος όλων των τελευταίων ελληνικών κυβερνήσεων. Και φαίνεται ότι τα κατάφεραν αρκετά καλά, αφού η ίδια η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία έρχεται σήμερα να δηλώσει ότι 37 από τους 51 νομούς της χώρας φθίνουν δημογραφικά, ενώ σε 26 η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως «κατάρρευση».
Γίνεται, επιτέλους, επίσημα παραδεκτό ότι οι πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης υπήρξαν σκέτα «λόγια του αέρα» και «φρούτα» μιας εποχής που ποτέ δεν ήρθε. Ο κόσμος που απομακρύνθηκε από τη γη δε στάθηκε δυνατό να απασχοληθεί κάπου αλλού (εκτός ίσως του στρεβλού «ό,τι να ’ναι κι όπου μπορούμε» τουρισμού) και τα πολυ­διαφημισμένα κάποτε κίνητρα, που θα οδηγούσαν τους νέους στην επαρχία, υπήρξαν μόνο στο κεφάλι των σχεδιαστών τους.
Σ’ αυτό το σημείο ο κ. Μ. Μαζουαγιέ, καθηγητής στο Εθνικό Γεωπονικό Ινστιτούτο του Παρισιού, παρεμβάλλει τις αντιρρήσεις και τις προτάσεις του. Όλα εξαρτώνται από τη Γεωργία, λέει. Η πολιτική των τιμών στη γεωργία καθορίζει το επίπεδο των μισθών. Η μοντέρνα γεωργία (με μηχανήματα κλπ) σήμερα μεταφέρεται σε χώρες όπου τα μεροκάματα είναι χαμηλά, κατεβάζοντας έτσι και το κόστος παραγωγής. Αυτή η παραγωγή όμως δεν είναι δυνατό να καταναλωθεί εκεί, οπότε επιστρέφει ως εξαγωγή σ’ εμάς. Κι εμείς με τη σειρά μας για να διατηρήσουμε τις δικές μας τιμές ανταγωνιστικές έχουμε τις επιδοτήσεις. Πουλώντας όμως στο μισό του κόστους παραγωγής επιδοτούμε την τριτοκοσμική φτώχια, ενώ ταυτόχρονα καταστρέφουμε τη δική μας παραγωγική βάση.
Το ανάλογο που συμβαίνει και στη βιομηχανία. Οι Κινέζοι π.χ. όσοι και να ’ναι δεν μπορούν να φορέσουν όλα τα μπλουζάκια που οι ίδιοι παράγουν ως εργάτες δυτικών βιομηχανιών, ενώ την ίδια ώρα οι δυτικοί εργάτες μένουν άνεργοι. Μπορεί, συνεχίζει ο Μαζουαγιέ, να έχουμε σχετικά χαμηλές τιμές στην Ευρώπη για τα γεωργικά προϊόντα, αλλά στην πραγματικότητα, μέσω των φόρων, να τα πληρώνουμε πολύ ακριβότερα. Για παράδειγμα, ενώ από το 1994 η τιμή του σιταριού έχει πέσει στο μισό, δεν έχει συμβεί το ίδιο και με την τιμή του ψωμιού. Από τις χαμηλές τιμές των αγροτικών προϊόντων δεν ωφελούνται οι καταναλωτές, αλλά οι βιομηχανίες που τα χρησιμοποιούν ως πρώτες ύλες. Αναφέρει τέλος το παράδειγμα της Σουηδίας, που ανέπτυξε γεωργική πολιτική αφενός για να συγκρατήσει τον αγροτικό της πληθυσμό κι αφετέρου για να είναι ως χώρα αυτάρκης σε περίπτωση παγκόσμιας κρίσης.
Κάπου εδώ ένας ευρωβουλευτής μας υποστηρίζει ότι θα πρέπει ως χώρα να εκμεταλλευτούμε την παραγωγική δυνατότητα της πλούσιας γης μας. Το σύστημα των επιδοτήσεων έχει ορίζοντα το 2013 και ως τότε θα πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε για να βελτιώσουμε την ποιότητα των προϊόντων μας και την ποικιλία της παραγωγής μας. Είναι όμως η ποιότητα πολιτικό ζητούμενο; Μήπως κάποιους τους βολεύει να τρώμε σκουπίδια, φάρμακα και μεταλλάξεις; Ο παγκόσμιος έλεγχος των τροφών μπορεί να είναι προπομπός ακόμα και για τον έλεγχο των συνειδήσεων.

ΓΙΑ ΝΑ ΘΥΜΟΥΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΘΑΥΜΑΖΟΥΜΕ

Παραδοσιακός ξυλόφουρνος σε αυλή σπιτιού


Ανακαινισμένο παλιό μαγγανοπήγαδο

Πέτρινο σπίτι με αξιοπρόσεκτη αρχιτεκτονική

14.6.06

ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ

Από το blog «Μπουκάλια στο πέλαγος» (http://www.philology.gr/blog/?=120) του «Αταίριαστου» αναδημοσιεύω το post με τον τίτλο «οι αντιφάσεις των πιστών», γιατί συμβάλλει νομίζω, στο ξεβράκωμα όσων το παίζουν «χριστόπιστοι» και με πολύ χιούμορ λέει κάποιες βασικές αλήθειες, που αν τις παραδεχτούν θα πάψουν να ζουν μέσα στο ψέμα, το σκοτάδι του φανατισμού, το μαρτύριο των ενοχών και το άγχος της «σωτηρίας»!
Όταν οι φίλοι μου που είναι «πιστοί» χριστιανοί με ψέγουν για την αθεΐα μου, εφόσον έχω όρεξη, περνάω στην αντεπίθεση: τονίζω ότι εγώ είμαι τουλάχιστον ειλικρινής με τον εαυτό μου, ενώ αυτοί ζουν μέσα στην αντίφαση, αφού υποκρίνονται ότι είναι καλοί χριστιανοί τη στιγμή που έχουν παραβιάσει τις περισσότερες από τις εντολές της χριστιανικής θρησκείας. Αν με παραζορίσουν λοιπόν, αρχίζω τις ενοχλητικές ερωτήσεις:
«Εσύ, ήσουν εγκρατής πριν παντρευτείς, ή έκανες προγαμιαίο σεξ; Δε βλέπεις τσόντες στο Filmnet; Δε σου τρέχουν τα σάλια για την πιτσιρίκα με το μίνι που περνά λυγιστή και κουνιστή; Δε βρίζεις και καμιά φορά μάλιστα (αντίχριστο κτήνος!) το Χριστό και την Παναγία; Από πότε έχεις να εξομολογηθείς; Από πότε έχεις να μεταλάβεις;» Αν μάλιστα ο συνομιλητής έχει και κανένα δίμηνο να πατήσει στην εκκλησία, τότε δίνω το τελειωτικό χτύπημα (ως γνωστόν αν λείψεις για πάνω από τρεις συνεχόμενες Κυριακές από τη λειτουργία θεωρείται ότι έχεις αποκοπεί πλέον από την εκκλησία).
Συνήθως στέκομαι σ’ αυτά τα εξωτερικά γνωρίσματα του καλού χριστιανού και δε θίγω άλλα, πιο βαθιά, όπως π. χ. αν γύρισαν το αριστερό μάγουλο όταν έφαγαν τη χαστούκα στο δεξί ή αν πούλησαν τα υπάρχοντά τους για να τα μοιράσουν στους φτωχούς και τέτοια μεταφυσικά.
Όμως, αντί να παραδεχτούν τη συντριβή τους και να τρέξουν στον πλησιέστερο εξομολόγο για να σώσουν ό,τι προλαβαίνουν, προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. Θέλουν να με πείσουν ότι, αν και τα έκαναν όλα αυτά, δεν αμάρτησαν, αλλά αντιθέτως όλα είναι εντάξει. Ε, κι αν υπέπεσαν και σε κανένα παραπτωματάκι στο τέλος ο καλός θεούλης ξέρει να συγχωρεί.
Ακούω λοιπόν να υποστηρίζουν με πάσα σοβαρότητα:
«Ναι, είμαι πιστός χριστιανός, αλλά το προγαμιαίο σεξ δεν είναι κακό».
«Εντάξει, πιστεύω, αλλά είναι δικαίωμά μου να μη θέλω να εξομολογηθώ τα προσωπικά μου σε κάποιον άγνωστο».
«Δε θα γυρίσω να κοιτάξω μια ωραία γυναίκα; Ναι, είμαι χριστιανός αλλά είμαι και άντρας!» Με λίγα λόγια είναι σα να μου λένε ότι πιστεύουν σε ένα χριστιανισμό πιο light, πιο προσαρμοσμένο στις σύγχρονες ανάγκες, όχι τόσο αυστηρό όπως ο χριστιανισμός, που καθιέρωσαν οι Πατέρες της Εκκλησίας.
Ακολουθεί διάλογος που καταλήγει σε εκνευρισμό:
- Άρα είσαι αιρετικός, γιατί δεν το λες τόση ώρα;
- Ε, όχι και αιρετικός!
- Μα αφού πιστεύεις στο Χριστό και στα διδάγματά του αλλά όχι σε πολλές από τις επιταγές της εκκλησίας, άρα δεν ανήκεις στην ανατολική ορθόδοξο εκκλησία, εφόσον έχεις απορρίψει κάποια στοιχεία.
- Ρε παιδάκι μου, φυσικά και είμαι μέλος της εκκλησίας της Ελλάδας, αλλά πώς να το κάνουμε, μερικά πράγματα δεν μπορούν να ισχύουν στην εποχή μας. Είναι δυνατόν να μην κάνεις προγαμιαίο σεξ;
- Μα δεν είναι αιώνιες και αναλλοίωτες οι επιταγές της θρησκείας; Είναι δυνατόν να τις αλλάζουν οι άνθρωποι ανάλογα με την εποχή τους;
Στο τέλος εκνευρίζονται και μου λένε ότι είμαι ο τελευταίος που δικαιούται να τους κρίνει κι ότι θα κριθούν αρμοδίως όταν έρθει η ώρα τους και καλά θα κάνω να ανησυχώ για τον εαυτό μου. Κι εγώ πάλι απαντώ ότι ζουν σαν να μην πρόκειται να κριθούν ποτέ κι ότι κατά τα άλλα δεν διαφέρουμε σε τίποτα, αλλά μόνο στο βαθμό ειλικρίνειας και στο τέλος γίνεται ένας ψιλοχαμός και σταματάμε την κουβέντα, γιατί απειλούνται να κοπούν καλημέρες…
Πέρα από την πλάκα πάντως, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι είναι δύσκολο τη σήμερον ημέρα να είσαι σωστός χριστιανός. Αυτό που θεωρείται αμαρτία είναι καθημερινά γύρω μας (και μέσα μας). Ανοίγεις την τηλεόραση θα πέσεις σε μία σκηνή σεξ, ωπ! αμαρτία. Ανοίγεις ένα περιοδικό θα δεις μία γυμνή, να την πάλι η αμαρτία. Φοράς προφυλακτικό όταν εκτελείς τα συζυγικά σου καθήκοντα, γιατί κρίνεις ότι τα τρία παιδιά είναι αρκετά, άρα το κάνεις για την ηδονή κι όχι για τεκνοποίηση, αμαρτία κι εδώ. Ρίχνεις μια ματιά στην πεταχτούλα γειτόνισσα, γράφει το κοντέρ της αμαρτίας. Ακόμη και μέσα σε σπηλιά να πας να μείνεις, να φοράς τσουβάλι, να τρως ακρίδες και μέλι, να βλέπεις σε θηλυκό μόνο αρκούδες, το μυαλουδάκι σου όλο και κάποιο βυζί θα ονειρευτεί, πάρε κι άλλη αμαρτία. Κι αν σου σηκωθεί και πάει το χεράκι προς τα κει για να κατευνάσει τα πάθη, πάει ο παράδεισος!
Εγώ γι’ αυτό ακριβώς απαρνήθηκα την πίστη μου: γιατί ζούσα μέσα στο άγχος. Ό,τι κι αν έκανα, ο φόβος της κόλασης ήταν επικρεμάμενος πάνω από το κεφάλι μου. Τι έκανα τώρα; Αμάρτησα; Ήταν βαριά η αμαρτία ή συγχωρητέα; Θα πάω στον παράδεισο ή θα καώ στην κόλαση; Απορώ όμως: όλοι αυτοί που δεν μπόρεσαν να κάνουν αυτήν την υπέρβαση, αυτοί που πιστεύουν στο χριστιανισμό, άρα στον παράδεισο και την κόλαση, πώς μπορούν και ζουν μέσα στην καλή χαρά; Γιατί δεν τρελαίνονται από την αγωνία όπως τότε εγώ; Μάλλον έχουμε να κάνουμε με την κλασική ελληνική κουτοπονηριά. Η πλειοψηφία των συμπατριωτών μας λένε ότι πιστεύουν για να τα έχουν καλά με τον Ύψιστο και κάνουν και τη ζωάρα τους, έχοντας βέβαια κατά νου, όταν πατήσουν τα ογδόντα και δεν θα μπορούν να φάνε, να πιούνε, να πηδήξουν, τότε να ζητήσουν συγχώρεση, να κάνουν και καμία αγαθοεργία και όλα εντάξει και μέλι γάλα.
Αλλά και μια άλλη εκδοχή μου φαίνεται ισχυρότερη. Μπορεί να μας έκατσε εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια ο χριστιανισμός, αλλά κατά βάθος ο αρχαίος Έλληνας επιβίωσε μέσα μας. Ο οποίος αρχαίος Έλληνας δεν ήταν για την πλάκα σοφός. Κοιτούσε να το φχαριστηθεί όσο ζούσε, γιατί ήξερε ότι μετά το θάνατο, ό,τι κι αν έκανε στην επίγεια ζωή, τον περίμενε ο μαύρος Άδης. Ενώ ο χριστιανός στη μεταθανάτια ζωή περιμένει να μετοικήσει «εν τόπω χλοερώ, εν τόπω αναψύξεως, ένθα απέδρα πάσα λύπη και στεναγμός», ο Έλληνας (αρχαίος και νέος) ξέρει ότι «εδώ είναι ο παράδεισος κι η κόλαση εδώ» -που ’λεγε κι η Μοσχολιού- και μετά το κακάρωμα, μαυρίλα.
Όσο λοιπόν ο πιστός χριστιανός θα προσπαθεί να συμβιβάσει τις δύο αυτές -τελείως αντίθετες μεταξύ τους- κοσμοθεωρίες, είναι φυσικό να ζει μέσα στις αντιφάσεις.

13.6.06

Η ΗΛΙΘΙΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΑΗΤΤΗΤΗ!


Δύο τινά πρέπει να συμβαίνουν με αυτά τα θλιβερά κατάλοιπα του θρησκευτικού μεσαίωνα που λυμαίνονται το διαδίκτυο, λοιδορώντας με τα σχόλιά τους κάθε δημοσίευση, που τυχαίνει να μην είναι αρεστή στο θρησκευτικό κατεστημένο που εκπροσωπούν: ή είναι καλόγεροι σε μοναστήρι, απ’ όπου έχουν βάλει σκοπό στη ζωή τους να «σώσουν την ψυχή τους» κηρύσσοντας το «λόγο του θεού» μέσω internet(!) ή, το πιθανότερο, είναι κάποιοι «παντελονοκαλόγεροι», ψαλτάδες και καντηλανάφτες, απ’ αυτούς που χρησιμοποιεί η "Ιερά Σύνοδος" κατά δεκάδες να απολογούνται θορυβωδώς για πάρτη μιας εκκλησίας που καθημερινά κατρακυλάει στη διαφθορά. Έτσι, από την καρέκλα κάποιου γραφείου επισκοπής ή της αρχιεπισκοπής -έχουν πολλές τέτοιες καρέκλες όλα τα γραφεία της εκκλησίας- έχουν αναλάβει εργολαβικά, το νέο «απολογητικό αγώνα της ορθοδοξίας», γιατί τελευταία παράγινε το κακό με τα «ξεστρατισμένα πρόβατα». Τι κατάντημα αλήθεια! Η άλλοτε κραταιά, αγέρωχη και υπεροπτική «ορθοδοξία» να χρησιμοποιεί σήμερα πληρωμένους μπράβους «απολογητές» και να απολογείται νυχθημερόν για να δικαιολογήσει την (αδικαιολόγητη) ύπαρξή της και, κυρίως, να διατηρήσει τα κεκτημένα της, που μπαίνουν μονίμως πλέον στο στόχαστρο του κάθε αφυπνισμένου πολίτη αυτού του τόπου…
Έτσι, έχει γεμίσει η χώρα με «χριστιανικά» βιβλιοπωλεία, βιβλία, φυλλάδες, ημερολόγια, περιοδικά, εφημερίδες, sites στο διαδίκτυο, ραδιόφωνα (γιατί όχι και «ορθοδοξία ΤV»), bloggers πλήρεις «ενθέου ζήλου», που αλωνίζουν ακατάπαυστα τα fora και τα blogs, για να «ανασκευάσουν» τα όσα «ψεύδη» λέγονται και γράφονται ενάντια στην «εξ αποκαλύψεως» αλήθεια, που συνοψίζεται στα εξής απλά: εάν δεν είστε μαζί μου, είστε εναντίον μου. Αν όμως είστε εναντίον μου, μαύρο φίδι που σας έφαγε! Από αυτή την άλογη λογική πηγάζουν όλα όσα συναντούμε ακόμα και στα blogs, που αποτελούν μικρογραφία της κοινωνίας: μόνο οι εμετικοί υμνητές του θεοκρατικού κατεστημένου είναι έγκυροι, όλα όσα λέγονται από άλλους είναι ψευδή και ανιστόρητα! Μόνο οι «πανεπιστήμονες πατέρες της εκκλησίας» έχουν το αλάθητο, όλοι οι άλλοι επιστήμονες, ερευνητές, φιλόσοφοι, γίγαντες του πνεύματος είναι για τα μπάζα. Όλα όσα πράττονται από τη θεοκρατία αγιάζονται από τη «θεία χάρη» (ακόμη και τα εγκλήματα!). Η εκτός αυτής αναζήτηση της αλήθειας είναι πάντα «εκ του πονηρού», κατασυκοφαντείται και… απαγορεύεται!
Άξιος, λοιπόν, ο μισθός όσων «απολογούνται» υπέρ της θρησκείας ενός "ζηλωτή" (=ζηλιάρη) εξωσυμπαντικού θεού! Και τί μισθός…Μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: και «σωτηρία της ψυχής» και μπόλικο παραδάκι από τον ανεξάντλητο «ιερό κορβανά», που βέβαια γεμίζει -μην το ξεχνάμε- από το «δίλεπτο της χήρας», του φτωχού, του μεροκαματιάρη, του απελπισμένου, του εξουθενωμένου απ’ την ανέχεια φουκαρά, που θα έχει την ατυχία να πέσει στα δίχτυα της «μόνης αληθινής πίστης»…
Ειλικρινά, ποτέ και με τίποτα δε θ’ αναλάμβανα έναν τέτοιο «θεάρεστο» ρόλο, όσο καλά και να άρδευε την τσέπη μου ο «θείος πακτωλός»! Τον αφήνω για τα ανωτέρω αναφερθέντα πρωτόζωα και την παρέα τους… Α, και κάτι τελευταίο, αγαπητοί αναγνώστες! Μη χρησιμοποιείτε πολλά αποσιωπητικά και άλλα σημεία στίξης στις δημοσιεύσεις σας (όπως εγώ, που έχω αυτή την ολέθρια συνήθεια), γιατί κατά ένα τέτοιο πρωτόζωο της μαγδαληναίας περιόδου, τα σημεία αυτά διαστρέφουν την έννοια των κειμένων σας και, επομένως, κινδυνεύουν να αφοριστούν από την «Ιεράν Σύνοδον» κατά την πάγια τακτική της! (βλέπε Κοραή, Ροΐδη, Καζαντζάκη, Ανδρουλάκη κ.ά…)!

Η ΚΥΡΙΑ Χ. ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ

Την «ιστορία» που ακολουθεί μου την έστειλε με e-mail φίλος μου εκπαιδευτικός και τη μεταφέρω ασχολίαστη, αφού τα διηγείται όλα τόσο γλαφυρά η ίδια η κ. Χ!
Από μικρή δε συμπαθούσα τους εκπαιδευτικούς. Στα θετικά μαθήματα ήμουνα πιο καλή από τα θεωρητικά. Ο μπαμπάς ήτανε τμηματάρχης στο υπουργείο δημοσίων έργων και ήθελε να γίνω πολιτικός μηχανικός για να με βάλει στο υπουργείο. Έδωσα εξετάσεις, αλλά πέρασα μαθηματικός. Τελείωσα σχετικά εύκολα με πτυχίο «σχεδόν καλώς 5,6» κι έκανα τα χαρτιά μου για διορισμό.
Μέχρι να διοριστώ πέρασαν αρκετά χρόνια. Στην αρχή έκανα κάποια ιδιαίτερα. Πολύ το άγχος όμως. Είχαν από μένα την απαίτηση να μάθω στα παιδιά ό,τι δεν μπορούσαν να μάθουν στο σχολείο και με θεωρούσαν υπεύθυνη για όλα. Μίλησε κάποιος συγγενής και με προσέλαβαν σ’ ένα φροντιστήριο. Αυτό ήταν κάτεργο κι όχι δουλειά. Στην τάξη ήταν παιδιά από διαφορετικά σχολεία και είχαν άλλες ασκήσεις το καθένα. Ο ιδιοκτήτης όλο ερχόταν απ’ το παραθυράκι και παρακολουθούσε. Ακόμα ζητούσε απ’ τα παιδιά τη γνώμη τους για τους καθηγητές. Τα παράτησα γρήγορα. Ύστερα ήρθε ο γάμος και τα παιδιά, οπότε για μερικά χρόνια σταμάτησα τη δουλειά.
Αργότερα έκανα τα χαρτιά μου για αναπληρώτρια. Μέσω ενός πολιτικού τοποθετήθηκα σ’ ένα γυμνάσιο σχετικά κοντά στο σπίτι μου. Ο διευθυντής ήταν καλός άνθρωπος και του είχαν μιλήσει για μένα από την τοπική κι έτσι δεν είχα προβλήματα. Οι άλλοι καθηγητές δε με είδαν με πολύ καλό μάτι, αλλά έκανα την πάπια. Για πρώτη χρονιά ανέχτηκα κάποια ριξίματα στο πρόγραμμα, αλλά μικρό το κακό. Ευτυχώς είχα όλο πρώτη γυμνασίου. Καμία σχέση η δουλειά εδώ και στο φροντιστήριο. Κανένας δε με έλεγχε. Δεν είχα το άγχος να προλάβω την ύλη. Τα έλεγα κι όποιος ήθελε ας τα πρόσεχε. Για τα λεφτά που με πλήρωναν και πολλά έκανα. Έβαλα σ’ όλους μεγάλους βαθμούς και δεν είχαν παράπονο.
Την επόμενη και τη μεθεπόμενη χρονιά τοποθετήθηκα αναπληρώτρια στο λύκειο της γειτονιάς μου. Με φόβιζε στην αρχή το λύκειο, αλλά γρήγορα κατάλαβα ότι κανένας δεν ενδιαφερόταν για τίποτα. Οι μαθητές πήγαιναν όλοι φροντιστήριο, γιατί τότε ήταν οι δέσμες και στο σχολείο έρχονταν μόνο για τα τυπικά. Ωραία χρόνια τότε στο λύκειο. Ήταν η χρυσή εποχή! Δεν είχαμε την παραμικρή ευθύνη. Το μεγάλο καλό ήταν ότι η διευθύντρια ήταν πολύ καλή μας γνωστή και γρήγορα τα κατάφερα και γίναμε και φίλες. Έτσι με βοηθούσε όταν οι μόνιμοι πήγαιναν να με ρίξουν στην κατανομή ή στο πρόγραμμα.
Ύστερα ήρθε ο διορισμός Κοιτάζω την εφημερίδα και διαβάζω: Γ’ περιφέρεια Περανησίου. Ε, όχι δα, σιγά μην πάω εκεί! Πήραμε αμέσως τηλέφωνο κάποιο γνωστό με πολλές διασυνδέσεις κι αυτός κανόνισε να πάρω απόσπαση στη γραμματεία του ΙΕΚ της περιοχής μου. Υπήρχε όμως ακόμα ένα πρόβλημα: το Περανήσι είχε 12 μόρια, ενώ η περιοχή μου μόνο 2. Τελικά μετά από σκληρό αγώνα και πολλά τηλεφωνήματα ήρθαμε σε επαφή με κάποιο βουλευτή που κατάφερε να θεωρηθεί η απόσπασή μου «για τις ανάγκες της υπηρεσίας» κι έτσι θα ήμουνα κοντά στο σπίτι μου, αλλά θα έπαιρνα και τα μόρια του Περανησίου. Στο ΙΕΚ έμεινα 3 χρόνια. Με βόλευε τότε το απογευματινό ωράριο. Άλλωστε ήμασταν τόσοι πολλοί αποσπασμένοι εκεί, που ουσιαστικά δεν είχα αντικείμενο εργασίας. Ο διευθυντής ήταν καλός άνθρωπος, του είχαν μιλήσει για μένα από το υπουργείο κι έτσι μ’ άφηνε να φεύγω με άδεια ή να φεύγω νωρίτερα, όποτε ήθελα.
Επειδή ήταν δύσκολο να ξαναπάω στο ίδιο ΙΕΚ, έκανα αίτηση για μετάθεση. Ευτυχώς είχα μαζέψει κάμποσα μόρια και ήρθα στη δική μου περιφέρεια. Βοήθησε και κάποιος άλλος γνωστός, ήταν και συγγενής μου ο προϊστάμενος του γραφείου δευτεροβάθμιας κι έτσι τα κατάφερα να πάρω οργανική θέση στο λύκειο της γειτονιάς μου, αυτό που είχα υπηρετήσει δύο χρόνια αναπληρώτρια και η διευθύντρια ήταν πια κολλητή μου φίλη. Για να είμαι ειλικρινής θα προτιμούσα γυμνάσιο, αλλά δεν υπήρχε κενή οργανική σε γυμνάσιο 3 λεπτά από στο σπίτι μου. Δε σκοπεύω να το κουνήσω πια από ’δω.
Τώρα πήγα στο σχολείο με άλλο αέρα. Ήμουν πια μόνιμη και δε θα ανεχόμουνα εξυπνάδες Πάλεψα, με βοήθησε και η φίλη μου η διευθύντρια, η οποία επανεξελέγη με τη βοήθειά μου μέσω γνωστών και κέρδισα να μην έχω πολλά αντικείμενα, να διαλέγω κάθε χρόνο τα μαθήματα που θέλω να κάνω και να επιβάλλω άλλους όρους μου στο πρόγραμμά μου. Κάθε Σαββατοκύριακο φεύγουμε για το εξοχικό μας. Έτσι την Παρασκευή πρέπει να έχω το πολύ άλλους 3 πρώτες ώρες και τη Δευτέρα να αρχίζω μετά την 4η ώρα. Άλλες όμως μέρες δεν μπορώ ούτε πρώτη ώρα, ούτε 6η και 7η. Δε θέλω κενά, που είναι χαμένος χρόνος. Μόνο την Πέμπτη θέλω δύο ώρες συνεχόμενο κενό για να πηγαίνω στη λαϊκή.
Είμαι τώρα στο λύκειο άλλους γειτονιάς μου 5 χρόνια. Η φίλη μου η διευθύντρια, μου στέκεται σε όλα. Με αφήνει να λείπω όταν έχω δουλειά, ή να φεύγω πιο νωρίς. Σε γιορτές και εκδρομές μου επιτρέπει να εξαφανίζομαι. Το καλοκαίρι με βάζει ότι δεν κάνω χρήση αδείας και πληρώνομαι, ας μην πατάω στο σχολείο. Ας γκρινιάζουν κάποιοι, από την τσέπη τους τα παίρνω; Στις στάσεις εργασίας και στις απεργίες ενώ δεν πηγαίνω σχολείο και όλοι με θεωρούν απεργό, δε με δηλώνει κι έτσι δε μου κόβουν χρήματα. Σιγά τα λεφτά που παίρνουμε, να μας κόψουν κιόλας! Έχουμε κάνει ωραία ομάδα οι παλιοί και ντόπιοι καθηγητές και με τη βοήθεια και άλλους διευθύντριας, δεν αφήνουμε κάποιους πονηρούς να κάνουν εξυπνάδες ότι τάχα μου δουλεύουν για το καλό της παιδείας.
Για τη δουλειά μου στην τάξη κανείς δε μπορεί να με κατηγορήσει. Βγάζω την ύλη μου έγκαιρα και βάζω το υποχρεωτικό διαγώνισμα στο 1ο τετράμηνο. Από ασκήσεις κάνω όσες προλάβω. Σιγά! Αφού όλοι πάνε φροντιστήριο, ας δουλέψουν εκεί αν θέλουν. Βαθμούς βάζω από 15 ως 20 για να μην έχει παράπονο κανένας. Εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα; Ας το βρουν από αλλού. Αρχή μου είναι να μην απορρίπτεται κανείς στο λύκειο. Στις πανελλήνιες ας κόψουν το λαιμό τους.
Η οικογένειά μου ήταν πάντα με τη Νέα Δημοκρατία. Ο πατέρας μου είχε σχέσεις με βουλευτές και υπουργούς της. Σα φοιτήτρια ήμουνα με την ΟΝΝΕΔ. Ο άντρας μου ήταν στο ΠΑΣΟΚ κι αυτό μας βοήθησε σε πολλά. Τώρα που άλλαξαν τα πράγματα προσπαθώ να αποκαταστήσω τις διασυνδέσεις του μπαμπά με τη Νέα Δημοκρατία και τις δικές μου από το πανεπιστήμιο. Πάντα χρειάζεται να έχεις επαφές μ’ αυτούς που είναι στην κυβέρνηση. Μπορεί να ήμουνα με το ΠΑΣΟΚ και να το ψήφιζα, αλλά η αλήθεια να λέγεται. Δε μας έδωσε τα λεφτά που μας έπρεπαν. Με τη λεγόμενη μεταρρύθμιση του Αρσένη, προσπάθησε να μας διαλύσει. Ζητούσε από όλους υπερβολική δουλειά. Άσε που ήθελε να μας κάνει κι αξιολόγηση! Ποιος είναι αυτός που θα με κρίνει εμένα; Η τωρινή αξιολόγηση σαχλαμάρα είναι γιατί η διευθύντρια μου βάζει σε όλα άριστα και ο σύμβουλος ακούει τον προϊστάμενο που είναι συγγενής μου.
Γενικά μπορώ να πω μου είναι ανεκτή η δουλειά στο σχολείο. Λίγες ώρες, βολικό ωράριο, μεγάλες διακοπές. Τα λεφτά έπρεπε να είναι περισσότερα. Μπαίνω βέβαια σε διάφορες επιτροπές και κάτι γίνεται. Πήγα να κάνω και ενισχυτική, αλλά τα κωλόπαιδα έφευγαν και διαλύθηκαν τα τμήματά μου. Εκείνο που μου τη δίνει είναι η τάξη και τα παιδιά, αλλά δεν μπορεί να τα έχει κανείς όλα. Δεν το μπορώ το μάθημα, κοιτάω να το αποφεύγω όσο γίνεται. Λέω πάντα ναι σε γιορτές, περιπάτους, εκδρομές κλπ. Όμως επειδή δε θέλω ευθύνες και πάντα μπορεί κάτι να συμβεί, αποφεύγω να πηγαίνω οπουδήποτε εκτός σχολείου. Άλλωστε έχω και τις δικές μου δουλειές να κάνω. Ξέχασα να σας πω ότι κάθε χρόνο παίρνω όλες τις άδειες που δικαιούμαι. Έχουμε και φίλο ιδιώτη γιατρό, αλλά και πολύ γνωστό το διευθυντή στο κρατικό νοσοκομείο και μου γράφουν ό,τι θέλω. Από τον προϊστάμενο δεν υπάρχει πρόβλημα γιατί είμαστε και συγγενείς. Την επόμενη φορά θα φροντίσω να γίνω υποδιευθύντρια για να έχω και περισσότερα λεφτά και λιγότερες ώρες. Η διευθύντρια έχει πολλές ευθύνες και δεν τις θέλω με τίποτα.
Εκείνο που με κάνει έξαλλη είναι κάποιοι συνάδελφοι που το παίζουν ιδεολόγοι της παιδείας. Θέλουν δήθεν παραπάνω ώρες, γιατί δεν προλαβαίνουν να κάνουν περισσότερες ασκήσεις, μοιράζουν στα παιδιά φωτοτυπίες για φιγούρα, θέλουν να κάνουν εργαστήρια, βάζουν συχνά τεστ και διαγωνίσματα κι όλο προσπαθούν να μη χάνουν μάθημα. Αυτοί ένα μόνο στόχο έχουν: να κατασυκοφαντήσουν τους υπόλοιπους καθηγητές ότι δήθεν δε δουλεύουν και μαζί όλο τον κλάδο. Εγώ όμως δεν τους μιλάω καθόλου, αλλά τους παρακολουθώ και όποια παρατυπία κάνουν την καταγγέλλω και στη διεύθυνση και στους μαθητές και στον προϊστάμενο δευτεροβάθμιας. Δεν είναι δυνατόν κάποιοι να μας χαλάνε την πιάτσα.
Κατηγορεί ο κόσμος τους καθηγητές ότι δε δουλεύουν και τέτοια. Ας λένε ό,τι θέλουν! Εμείς για τα λεφτά που παίρνουμε και πολλά προσφέρουμε! Γιατί δεν κοιτάνε τους δασκάλους και τους γυμναστές που δεν κάνουν τίποτα; Γιατί δεν κοιτάνε το υπόλοιπο δημόσιο που όλη μέρα οι υπάλληλοι κάθονται; Ας μας δώσουν εμάς λεφτά και θα δούνε! Όμως δεν εννοώ μικροαυξήσεις. Κι όχι επιδόματα, αλλά να μετράνε στη σύνταξη. Οι εφοριακοί γιατί πληρώνονται τόσα πολλά; Αφήστε ήσυχους τους καθηγητές και μην κατασυκοφαντείτε τον κλάδο! Υπάρχουν κι άλλοι πολύ χειρότεροι.
Αυτή λοιπόν είμαι εγώ και σε όποιον αρέσω! Σας είπα την ιστορία μου και τις απόψεις μου για την παιδεία. Μην ασχολείστε άλλο μαζί μου.

11.6.06

ΕΝ ΟΙΔΑ, ΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΟΙΔΑ

Συνηθίζουμε να λέμε πως η αναζήτηση της αλήθειας είναι έμφυτη στον άνθρωπο και πως αυτή ψάχνουμε όλοι μας. Πόσοι όμως αντιλαμβανόμαστε τις προϋποθέσεις για την ανακάλυψή της; Η αλήθεια προϋποθέτει πλήρη γνώση, πλήρη κατανόηση, απόλυτη προσέγγιση. Το απόλυτο όμως είναι απαγορευμένο στην ανθρώπινη διανόηση, τουλάχιστον μέχρι αυτή τη στιγμή. Εδώ λοιπόν προκύπτει μια θεμελιώδης αδυναμία του ανθρώπινου νου, μια απαγόρευση.
Μια υποχρέωση του νου μας στον τρόπο που δημιουργεί κι αντιλαμβάνεται τις έννοιες είναι η «δυαδική αντίθεση». Μια υποχρέωση που τον καθιστά δέσμιό της, μια υποχρέωση που μπορούμε να διαπιστώσουμε εύκολα, αν σκεφτούμε πως για μας είναι αδύνατο να ορίσουμε τις έννοιες με τις οποίες επικοινωνούμε με απόλυτο τρόπο. Όλες δηλ. οι έννοιες που θεμελιώνουμε είναι βασισμένες σε μια δυαδική λογική, σε μια λογική αντιθέτων. Για να μπορέσουμε π.χ. να καταλάβουμε την έννοια του «πάνω», είμαστε υποχρεωμένοι να ορίσουμε ταυτόχρονα και την έννοια του «κάτω», για να καταλάβουμε την έννοια του «μέσα», πρέπει να σκεφτόμαστε την ίδια στιγμή και την έννοια του «έξω». Το ίδιο ισχύει σε πάρα πολλά πράγματα: στο κρύο και στο ζεστό, στο δίκαιο και στο άδικο, στο καλό και στο κακό κ.ο.κ.
Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι όταν σκεφτόμαστε μια έννοια, ταυτόχρονα να σκεφτόμαστε και την αντίθετή της. Διαφορετικά δε μπορούμε να βρούμε νόημα. Αν π.χ. λέγαμε σε κάποιον «βγες έξω» χωρίς να έχουμε ορίσει το «μέσα», ο άνθρωπος δε θα το κουνούσε από τη θέση του! Εδώ λοιπόν υπάρχει μια βασική μας αδυναμία, μια αδυναμία που οφείλουμε να την κατανοήσουμε, να τη διαχειριστούμε και να ζήσουμε μ’ αυτή. Η κατανόησή της μας οδηγεί με σιγουριά στη μοναδική ίσως ασφαλή γνώση, που μπορεί να έχει ο άνθρωπος. Κι αυτή η γνώση δεν είναι τίποτε άλλο απ’ αυτό που λέει ο Σωκράτης σε μια μεγαλειώδη ρήση του, με ακριβώς πέντε λέξεις: «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα»!
Η ερμηνεία αυτής της ρήσης μπορεί να γίνει μόνο με την αποδοχή του ρόλου μας σαν ένα από τα πολλά τρισεκατομμύρια κύτταρα της συμπαντικής δημιουργίας. Μπορεί να γίνει με μια προσπάθεια ν’ ανακαλύψουμε μια ισορροπημένη λειτουργία. Μόνο έτσι είναι δυνατό ο ανθρώπινος νους να ερμηνεύσει σωστά αυτά τα σωκρατικά λόγια και να μη θεωρήσει το Σωκράτη σαν ένα άνθρωπο που έφτασε στα 70 του χρόνια για να παραδεχτεί πως ήταν βλάκας! Τι λέει, λοιπόν, ο Σωκράτης; Γνωρίζω ένα πράγμα, πως με τη συγκεκριμένη λειτουργία του νου μου, είναι αδύνατο να έχω γνώση για οτιδήποτε ξεπερνάει τα επίπεδα αυτής της λειτουργίας. Με δεδομένο λοιπόν ότι ο νους μου ορίζει τις έννοιες σχετικά, μπορώ να έχω μόνο σχετική γνώση της αλήθειας και της πραγματικότητας. Αυτό όμως απέχει πολύ απ’ την αλήθεια και την πραγματικότητα. Άρα λοιπόν, το μόνο για το οποίο μπορώ να είμαι βέβαιος είναι ότι δε γνωρίζω την αλήθεια και την πραγματικότητα!
Αυτή, για τα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα ο άνθρωπος θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί μια ασφαλή γνώση, μια πραγματικότητα, που σε τίποτε όμως δεν εμποδίζει τον άνθρωπο στο να αναζητά την αλήθεια. Οφείλει όμως να το κάνει με πλήρη επίγνωση των αδυναμιών του κι όπως λέει ο Σωκράτης να το κάνει διαμορφώνοντας όσο γίνεται πιο σωστή γνώμη για τα πράγματα, που πρέπει να ξέρει ότι κινείται ανάμεσα στη γνώση και στην αμάθεια, ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα. Μ’ αυτό τον τρόπο κανένας, είτε άνθρωπος, είτε ομάδα ανθρώπων δε νομιμοποιείται ν’ αναγορεύει τη γνώμη του σε μοναδική γνώση, σε αλήθεια ή σε πραγματικότητα. Μ’ αυτό τον τρόπο ένας άνθρωπος κάνει το πρώτο βήμα στο δρόμο της συνειδησιακής του ισορροπίας, αποδεχόμενος το ρόλο του στη δημιουργία, όπως αυτός καθορίζεται από τη Φύση.

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ


Θα αναρωτιέται κανείς, γιατί δεν υπάρχουν σήμερα αρχαιότητες στη Σπάρτη όπως αλλού, ενώ ήταν κατάμεστη, όπως μαθαίνουμε από αναφορές σε αρχαία κείμενα. Η απάντηση βρίσκεται στην από πολλών ετών έρευνα του Επ. Βρανόπουλου, που ήρθε πρόσφατα στην επιφάνεια.
Οι θησαυροί της αρχαίας ελληνικής Τέχνης, καταστράφηκαν και λεηλα­τήθηκαν σε μεγάλο βαθμό όπως είναι γνωστό, από Ρωμαίους, Γότθους, Φρά­γκους Σταυροφόρους, Ενετούς, το στρατηγό Μοροζίνη, αλλά και από το διαβόητο Άγγλο διπλωμάτη Έλγιν, τον άρπαγα των γλυπτών του Παρθενώνα.
Επίσης μεγάλη κλοπή έγινε από περιηγητές, απεσταλμένους μουσείων, πανεπιστημίων και βασιλιάδων της Ευρώπης, που ήλθαν στην υποβαθμισμένη επί Τουρκοκρατίας Ελλάδα, για ν’ αρπάξουν νομίσματα, χειρόγραφα, επιγρα­φές και έργα τέχνης, από το ξέφραγο αμπέλι.
Όλους όμως ξεπέρασε σε απληστία και καταστροφή των αρχαιολογικών θησαυρών, ο Γάλλος αβάς (καλόγερος) Michel Fourmont (1690-1746), απεσταλμένος του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΕ΄. Ο αβάς, αφάνισε κυ­ριολεκτικά σε απίστευτο αριθμό, αρχαία σημαντικά μνημεία, στην προσπάθεια να φανεί αρεστός στο βασιλιά του.
Ίσως για ν’ αποκτήσει την αποκλειστικότητα στα κείμενα των επι­γραφών τα κατέγραφε, πριν αρχίσει την εκ θεμελίων μανιακή καταστροφή τους. Ο αβάς Fourmont αναζήτησε επιγραφές στην Αθήνα, Σαλαμίνα, Μέγαρα και Πελοπόννησο, φτάνοντας έως την απόκρημνη Μάνη. Ο ίδιος ομολογεί σε χειρόγραφο που σώζεται μαζί με το ημερολόγιό του στη Βιβλιοθήκη των Πα­ρισίων, ότι συγκέντρωσε πάνω από 1.200 επιγραφές το 1729 στην Ελλάδα. Στην επιστολή του προς τον κόμη Maurepas, καυχιέται ότι κατάστρεψε τις επι­γραφές, για να μην αντιγραφούν από μελλοντικό περιηγητή! Βεβαιώνει ακόμα, ότι αντέγραψε και στη συνέχεια εξαφάνισε συνολικά 1.500 επιγραφές, από τις οποίες 300 μόνο στη Σπάρτη!
Τα χαρακτηριστικά αυτού του καθολικού καλόγερου, ήταν ατυχώς η απληστία, η απεριόριστη φιλοδοξία και η ελάχιστη παιδεία. Αλλά ήταν και μέγας υπο­κριτής, κατηγορώντας άλλους Ενετούς ότι με αρχαία υλικά του Άργους και των Μυκηνών χτίσανε τα φρούριά τους στο Παλαμήδι. Η χαρά τέλος, που εκφράζει σε πολλές επιστολές του για τις καταστροφές που έκαμε στις επιγραφές της αρχαίας Ερμιόνης και Τροιζήνας, αφού αντέγραφε πρώτα τα κείμενα και μετά έξυνε το γράμμα σε βάθος, δείχνει πόσο έφτανε στα όρια της παραφρο­σύνης.
Ο Άγγλος περιηγητής Dodwell που πήγε χρόνια μετά τον αβά στην Πελο­πόννησο, διηγείται: «αφού αντέγραψα τις επιγραφές στο χωριό Μανουσάκι, ρώτησα, γιατί τουμπάριζε ο κόσμος τα μάρμαρα κάτω από θάμνους και πέτρες: -για να τα προστατέψουμε, από κανέναν άλλο σχιζοφρενή αβά, απαντούσαν»! Τα λόγια αυτά του Dodwell βεβαιώνουν το συγκινητικό ενδιαφέρον των Ελλήνων χωρικών εκείνης της εποχής, για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής τους κληρονομιάς.
«Επί 30 ημέρες ασταμάτητης δουλειάς με 60 ντόπιους εργάτες, συ­νεχίζω να εκθεμελιώνω την αρχαία Σπάρτη και μου υπολείπονται άλλα 4 μνημεία», γράφει στον κόμη Maurepas ο μανιακός αβάς. «Δεν ξεύρετε πόση χαρά μου δίνει ετούτη η δουλειά». Και συνεχίζει: «Η Μαντινεία, η Στυμφαλία, η Τεγέα και ιδιαίτερα η Νεμέα και η Ολυ­μπία, αξίζουν την εκθεμελίωση από τα βάθη. Έκανα πολλές πορείες αναζήτησης αρχαιοτήτων της χώρας και έχω ως τώρα καταστρέψει αρκετές. Αναμένω χρήματα και εντολές να προχωρήσω στην Τίρυνθα, επίσης τη μισή ακρόπολη του Άργους, τη Φλιασία, τη Φενεό και τη Μάνη. Έξι εβδομάδες μου πήρε για τη Σπάρτη, γκρεμίζοντας τα βαριά τείχη και τους ναούς της, μην αφήνοντας πέτρα επάνω στην πέτρα, για να κάνω την το­ποθεσία τους άγνωστη στο μέλλον και να την κάνω ξανά εγώ γνωστή (ίσως να εννοούσε με τα βιβλία του). Να, πώς θα δοξαστεί το ταξίδι μου. Δεν είναι κι αυτό κάτι;»
«Η Σπάρτη είναι η 5η πόλη που κατάστρεψα. Ασχολούμαι τώρα με το ξεθεμέλιωμα του ναού του Αμικλέου Απόλλωνα. Έχω στο πρόγραμμα να εξα­φανίσω κι άλλους αρχαίους τόπους στην Ελλάδα αν με αφήσουν». Για την Τροι­ζήνα αναφέρει: «Γκρέμισα ό,τι απόμεινε από τα οχυρά και τους ναούς της» και με απίστευτη αυθάδεια ομολογεί: «Από άλλους περιηγητές που προηγήθηκαν, δεν έμαθα αν τόλμησε κανείς να κατεδαφίσει πύργους και άλλα μεγάλα κτίρια».
Πρό­κειται, σίγουρα, για μια φοβερή ατυχία της Ελλάδας μ’ αυτό το Γάλλο απε­σταλμένο καταστροφέα, ημιμαθή και φανατικό εχθρό του αρχαίου πνεύματος, οικτρό κατάλοιπο μεσαιωνισμού και χριστιανικού φανατισμού. Η καταστροφή που προκάλεσε στην Ελλάδα είναι κολοσσιαία και σ’ αυτήν οφείλεται η εξαφάνιση της αρχαίας Σπάρτης, της Τροιζήνας, της Ερμιόνης και άλλων αρχαίων πόλεων.

ΚΩΔΙΚΑΣ ΡΑΦΑΗΛ

Στο γενικό πνεύμα της κωδικολογίας και σπαζοκωδικολογίας που έχει επικρατήσει τον τελευταίο καιρό, έρχομαι να προτείνω άλλον ένα αναγεννησιακό καλλιτέχνη ως υποψήφιο κωδικοποιό: το γνωστό Raffaello Sanzio ή Ραφαήλ.
Κωδικοποιός και ο Ραφαήλ; Θα ρωτήσετε. Τι φρενίτιδα κι αυτή με τους κώδικες τελευταία; Κι όμως, αν ο da Vinci έχει κρύψει στους πίνακές του διάφορα, ο Ραφαέλλο τα δείχνει φόρα παρτίδα χωρίς να πάρει μυρωδιά κανένας εδώ και 500 χρόνια!
Εξηγούμαι αμέσως: Ο Ραφαήλ Σάντζιο ή Σάντι (1483-1520) υπήρξε μεγαλοφυής ζωγράφος της εποχής του, μεταγενέστερος του ντα Βίντσι, αλλά και αρχιτέκτονας και γλύπτης, τόσο προσκείμενος στην καθολική εκκλησία, ώστε να κερδίσει τη θέση του γενικού αναμορφωτή και διακοσμητή της καρδιάς του καθολικισμού, του Βατικανού! Φαντάζεται κάποιος, ότι εκεί μέσα κανείς με χλιαρή στάση απέναντι στη θρησκεία δε θα μπορούσε να σταδιοδρομήσει, αλλά και να απολαμβάνει τιμών και επαίνων και μετά θάνατο.
Ο Ραφαήλ όμως, αποδεικνύεται μεγάλος λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, το οποίο, παρά το σκληρό συντηρητισμό της «αγίας έδρας», κατάφερε όχι μόνο να αναδείξει μέσα από τα έργα του, αλλά και να το «προπαγανδίζει», ζωγραφίζοντάς το σε υπερμεγέθεις τοιχογραφίες, που κοσμούν μέχρι σήμερα τα ίδια τα ποντιφικά σαλόνια. Και αναφέρομαι, κυρίως, στη γνωστή του σύνθεση «Σχολή των Αθηνών», ένα αριστούργημα της προοπτικής ζωγραφισμένο στην «αίθουσα της υπογραφής» (Stanza della segnatura), όπου μετατοπίζεσαι ψάχνοντας πίσω απ’ τις τέλεια ζωγραφισμένες και σκιασμένες κολώνες μήπως υπάρχουν κι άλλα πρόσωπα που δε φαίνονται!
Οι υπερβάσεις του Ραφαήλ σ’ αυτό το έργο είναι πολλές και ποικίλες. Πρώτη απ’ όλες, η χρονική υπέρβαση: απεικονίζει μορφές φιλοσόφων, μαθηματικών, ζωγράφων, γλυπτών από διάφορες εποχές, να ζουν και να συνδιαλέγονται την ίδια εκείνη στιγμή. Ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης και ο Σωκράτης, ο Διαγόρας, ο Κριτίας, ο Αλκιβιάδης και ο Επίκουρος, ο Πυθαγόρας, ο Ζήνων, ο Δημόκριτος, ο Ηράκλειτος, ο Αναξαγόρας, ο Θεόφραστος, ο Διογένης ο κυνικός και όλοι οι παλαιοί είναι εκεί, μαζί με τον Πτολεμαίο της ελληνιστικής εποχής και την Υπατία του +4ου αιώνα! Μέσα στο πλήθος και ο Ζωροάστρης και ο Άραβας αριστοτελικός φιλόσοφος και γιατρός Αβερρόης (Ibn Rushd) του 1200! Αλλά γιατί, απ’ αυτό το διαχρονικό φιλοσοφικό συμπόσιο απουσιάζουν παντελώς οι Ρωμαίοι διανοητές; Πού είναι ο Κικέρωνας, ο Λουκρήτιος, ο Σενέκας;
Αλλά ας ανιχνεύσουμε κι άλλες «παραξενιές» του πίνακα: αποδίδει αρχαίες μορφές σε σύγχρονά του, υπαρκτά πρόσωπα. Π.χ. ως Πλάτωνα παρουσιάζει το ντα Βίντσι, ως Ηράκλειτο ζωγραφίζει το Μιχαήλ Άγγελο, ως Ευκλείδη το Μπραμάντε, ως Υπατία, την ανιψιά του Πάπα, ως Απελλή (αρχαίο ζωγράφο) παριστάνει τον…εαυτό του! Κι όλα αυτά μπροστά στα μάτια των καρδινάλιων και του «Ποντίφικα», στη συχνότερα χρησιμοποιούμενη αίθουσα του Βατικανού! Δίπλα ακριβώς στον Πλάτωνα (που κρατάει τον "Τίμαιο"), βάζει τον Αριστοτέλη (που κρατάει τα "Ηθικά Νικομάχεια"), που από μαθητής και συνεργάτης του κατέληξε αντίπαλός του. Μήπως ίσως, για να στείλει ένα μήνυμα ενότητας στον ανατέλλοντα τότε Διαφωτισμό; Πίσω και ψηλά, σε κόγχες των τοίχων της αίθουσας ζωγραφίζει δυο αγάλματα: αριστερά τον Απόλλωνα και δεξιά την Αθηνά. Κάτω απ΄ τα αγάλματα αντίστοιχα δυο μικρότερα ανάγλυφα με σκηνές από τη λατρεία του δωδεκάθεου. Εντάξει οι φιλόσοφοι. Μα και οι θεοί παρόντες στο ποντιφικό παλάτι; Σαν πολύ δεν το παρατράβηξε ο Απελλής/Ραφαέλλο; Βάζει το Σωκράτη σε μια συντροφιά, μακρυά απ΄ το μαθητή του Πλάτωνα, να συνομιλεί με τον Αλέξανδρο του Φιλίππου! Τί ανιστόρητος τέλος πάντων! Και με τον κυνικό Διογένη κάτι συμβαίνει: στη μέση της αίθουσας, ξαπλωμένος σα ρεμάλι στα σκαλιά, διαβάζει κάτι, έχοντας χεσμένο το σύνολο των σοφών γύρω του! Ο φιλόσοφος του "Κήπου" Επίκουρος εικονίζεται νεαρός, ευτραφής και στολισμένος με αμπελόφυλλα, σα Διόνυσος. Εμπαιγμός της "ηδονιστικής" του διδασκαλίας ή κάτι άλλο; Βάζει τον εαυτό του ως Απελλή σε μιαν άσχετη παρέα αστρονόμων, προφητών και εστεμμένων (αν και ο αστρονόμος Κλαύδιος Πτολεμαίος δεν ήταν αυτοκράτορας, όπως νόμιζε). Μεγαλοπιάνεται άραγε, ή τίποτε άλλο;
Αυτά τα ολίγα από τα παράξενα του πίνακα. Σαν πολλά δε μαζεύονται, για να είναι απλές συμπτώσεις; Α, και κάτι τελευταίο: ενώ εικονίζονται σοφοί ήσσονος σημασίας ή από του "διαόλου τη μάνα", απουσιάζει επιδεικτικά ο πολύ μεγάλος και "κοντινός" του Αρχιμήδης! Κάτι παράξενο συμβαίνει και με το Ραφαήλ κι είναι απορίας άξιο, που δεν έχει ακόμα κινήσει τις υποψίες των ειδικών. Κι ακόμα πιο κουφό, να περνιέται ο φίλος ως ο αδιαμφισβήτητος εκφραστής του πνεύματος της καθολικής εκκλησίας, τη στιγμή που και πολλά αρχιτεκτονικά του δημιουργήματα αποπνέουν φανερά και ξάστερα…αρχαιότητα, άρα ειδωλολατρεία! Κάτι μας κρύβεις κι εσύ, μπαγάσα Ραφαέλλο…αλλά τι; Κάποτε θα το σπάσουμε και το δικό σου κώδικα…Και τότε να δεις δημοσιογραφικές, εκδοτικές, κινηματογραφικές κλπ κλπ χαρούλες!

«Σ΄ ΑΓΑΠΑΩ» ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΟ;

Αυτό που τόσο απλά ονομάζουμε ανατροφή, η ανάγκη μας να δούμε το μωρό μας να γίνεται ένα γενναίο και σίγουρο για τον εαυτό του άτομο, το θαυμαστό έργο των χειρών μας, είναι ίσως η σημαντικότερη στη σχέση μας με το παιδί. Η αγάπη μας λοιπόν, το βασικό όπλο στον αγώνα μας να αναθρέψουμε σωστά το ακριβό μας πλάσμα, πρέπει να εκδηλώνεται, αναπτύσσεται και περιβάλλει με τους σωστούς τρόπους το παιδί, να γίνεται χωνεύσιμη τρoφή στην ανάπτυξή του.

«Αν το ξανακάνεις, δε θα σ’ αγαπάω»

Η αγάπη μας για το παιδί είναι, ούτως ή άλλως, αδιαπραγμάτευτη. Δεν πρέπει λοιπόν να καταφεύγουμε στο κλασικό (και καταστροφικό) ψέμα: «αν το ξανακάνεις δε θα σ’ αγαπάω» ή «δε σ’ αγαπάω με αυτά που κάνεις». Το παιδί πρέπει να ξέρει την αλήθεια, χρειάζεται την αλήθεια της αγάπης μας, χρειάζεται ν’ ακούει ότι: «δε μου άρεσε αυτό που έκανες, αλλά σ’ αγαπάω ό,τι κι αν γίνει». Χρειάζεται, επίσης, να εισπράττει την αλήθεια της αγάπης μας ως προσοχή. Ένας γονιός που λέει πολλά σ’ αγαπάω αλλά δε βρίσκει ποτέ χρόνο να παίξει, διαβάσει, φτιάξει ένα puzzle με το παιδί του, λογικά δε γίνεται πιστευτός και, το κυριότερο, δε βοηθά το παιδί να σεβαστεί τον εαυτό του, να πιστέψει ότι αξίζει, ότι είναι ένα υπέροχο, μοναδικ6 κι ανεπανάληπτο πλάσμα (αν δε με προσέχεις, δεν αξίζω).

Το κάθε παιδί είναι μοναδικό

Το γεγονός ότι, το παιδί μας είναι ένα μoναδικό κι ανεπανάληπτο πλάσμα, αυτόματα μετατρέπει σε μειωτικές πράξεις, πράξεις που δεν οδηγούν στον αυτοσεβασμό, τις συγκρίσεις (ένα άλλο κλασικό γονεϊκό λάθος). Μπορεί ο Γιώργος να είναι πιο ήσυχος και η Μαρία να μη φοράει πια πάνες, αλλά καλύτερα να μην το αναφέρουμε. Ας προτιμήσουμε να τονίσουμε στο παιδί και τα θετικά του, όταν χρειάζεται να μιλήσουμε για τ’ αρνητικά. (Απορώ πώς εσύ λέρωσες το βιβλίο σου, αφού αγαπάς τόσο τα βιβλία! Τόσο καλό παιδί και να χτυπάς τους φίλους σου! Τι ωραίο το παλτό σου! Αν είχες προσέξει με το φαγητό, τώρα θα φορούσες και την άσπρη σου μπλούζα!).

Τα «κοσμητικά» επίθετα

Τα κοσμητικά ας τα αποφεύγουμε, κατά το δυνατόν. Όλοι μας χάνουμε λέξεις μιλώντας στα παιδιά μας (είσαι άτακτος, είσαι τεμπέλης), αλλά αυτές οι λέξεις που από μας λέγoνται άσκεφτα, μπορεί, αν επαναλαμβάνονται συχνά, να δημιουργήσουν έναν άνθρωπο, που θα καθορίζεται, ακόμη και μεγάλος, από αυτά. Ένα παιδί που ακούει να το χαρακτηρίζουν βίαιο ή άτακτο συνεχώς, θα θεωρήσει πως εμείς θεωρούμε δεδομένη μια τέτοια συμπεριφορά (άρα γιατί να την αλλάξει;). Η αποδοχή αυτή, ψαλιδίζει τη συναισθηματική του ανάπτυξη και την κοινωνικοποίησή του, ουκ oλίγες φoρές.

Κανείς μας δεν είναι τέλειος

Ούτε τα παιδιά μας. Και, πολλές φορές, την τελειότητα την αναζητούμε σ’ εκείνα, κι όχι στον εαυτό μας. Η αποδοχή των λαθών μας, ειδικά όταν παραφερόμαστε, (συγγνώμη που φώναξα πριν, ήμουν κουρασμένη κι όταν έκανες τη ζημιά μου βγήκε και η κούραση), η γνώση του παιδιού ότι κι εμείς σφάλλουμε, κι εμείς ξεχνάμε, κι εμείς χρειαζόμαστε δικό μας χρόνο, είναι πoλύτιμη στην ανάπτυξή του.
Αν γίνει κατανοητό από το μικρό μας ότι και η μαμά κι ο μπαμπάς κάνουν λάθη (όχι στην ανατρoφή του, αλλά στην προσωπική τους ζωή), τα αποδέχονται, φέρονται ευγενικά και τα διορθώνουν, θα έχει ένα σημαντικό παράδειγμα στη ζωή του. Πιο πολύτιμη από τις συμβουλές είναι η εμπειρία, οι πράξεις.

Δείξτε την αγάπη σας με έργα

Για τον ίδιο λόγο, όσο μικρό κι αν είναι το παιδί σας, δείξτε του πως είστε περήφανοι όταν καταφέρνετε κάτι σημαντικό -από ένα νόστιμο φαγητό ως μια επιτυχία στη δουλειά σας-, όλα είναι πράγματα που μπορεί να κατανοήσει, κι όλα είναι παραδείγματα σε μια θετική προσέγγιση της ζωής και στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας. «Είμαι χαρούμενος/η γιατί σήμερα πήρα μια μεγάλη δουλειά» ή «έλα να δοκιμάσεις τί ωραίο που έγινε το φαγητό μας», είναι φράσεις που θεωρούμε ότι τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν, αλλά κάνουμε λάθος. Ένα παιδί που αντλεί χαρά από τη ζωή και τη δημιουργία, είναι ένα παιδί που έχει διδαχτεί ότι η ζωή και η δημιουργία είναι χαρά. Αν δείξετε την ίδια χαρά και στις δικές του επιτυχίες -αν μια προαγωγή γιορτάζεται με μια έξοδο, ας γιορταστεί με μια έξοδο κι η δική του καλύτερη ζωγραφιά στον παιδικό σταθμό- είναι βέβαιο ότι έχετε βάλει γερά θεμέλια στην ανάπτυξη ενός δημιουργικού κι ευτυχισμένου ενήλικα.
Λαμπρινή Θωμά
Βιβλιογραφία: «What to expect the toddler»

TO S.O.S ΤΗΣ ΓΗΣ


Οι λέξεις Οικολογία, Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής αποκτούν πια στις μέρες μας κρίσιμη σημασία. Μας οδηγούν σε κριτικές σκέψεις και έντονους προβληματισμούς για τη συσχέτιση, αφενός, της ανάπτυξης με τη φύση, τον πολιτισμό και τον άνθρωπο και, αφετέρου, της οικολογίας με την τεχνολογία και την κοινωνία.
Μέχρι τώρα η προσοχή μας εστιάζονταν μόνο στη γεωπολιτική και όχι στη γεωφυσική και πολιτισμική τάξη πραγμάτων. Όμως σήμερα πλέον γίνεται συνείδηση των ανθρώπων ότι κάθε ανάπτυξη δεν είναι αναγκαστικά συνώνυμη με την πρόοδο.
Στις μέρες μας όλοι κατανοούν και συμφωνούν ότι η ζωή υπονομεύεται και κινδυνεύει από την επικίνδυνη διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας. Ο πλανήτης μας είναι ένα κλειστό σύστημα, του οποίου η θαυμαστή ισορροπία και αρμονία έχει θυσιαστεί στο βωμό μιας παράλογης και καταστροφικής βιομηχανικής ανάπτυξης, σε Ανατολή και Δύση, σε Βορρά και Νότο. Το χάσμα και οι ανισότητες ανάμεσα στις Μητροπόλεις και την Περιφέρεια, στο Βορρά και το Νότο, διευρύνονται δραματικά και παίρνουν τραγικές κοινωνικές και εθνικές διαστάσεις.
· Οι πόλεις μεγεθύνoνται, γίνονται απρόσωπες και απάνθρωπες, βίαιες και αβίωτες, την ίδια στιγμή που οι οικισμοί της υπαίθρου εγκαταλείπονται.
· Ο «τέταρτος κόσμος» των μητρoπόλεων είναι μια εφιαλτική πραγματικότητα, που ουσιαστικά βρίσκεται στην ίδια τροχιά ή και συμπορεύεται με τον «τρίτο κόσμο», σε συνθήκες φτώχειας και υπoβάθμισης.
· Στον «υπό ανάπτυξη» Νότο, 60 εκατομμύρια στρέμματα τροπικού δάσους που απoτελoύσαν ανέκαθεν τον πνεύμονα του πλανήτη μας, αποψιλώνονται και μεταβάλλονται σε έρημο. Η ξηρασία και η διάβρωση των εδαφών στην Αφρική επιτείνει το φαύλο κύκλο του υπερπληθυσμού και της πείνας.
· Οι πόλεμοι του μέλλοντος εικάζεται ότι θα γίνουν για τον έλεγχο των νερών και όχι των πετρελαίων ή των άλλων πρώτων υλών.
Στον αναπτυγμένο Βορρά η όξινη βροχή, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και τα τοξικά απόβλητα συνοδεύουν τη βιομηχανική ανάπτυξη και την εντατική γεωργία. Ταυτόχρονα, όμως, υψώνoνται φωνές διαμαρτυρίας, προπαγανδίζεται το καθαρό περιβάλλον και εφαρμόζονται εκτεταμένα προγράμματα απορρύπανσης. Ωστόσο, υπό την πίεση του εντεινόμενου οικονομικού ανταγωνισμού, η «ανάπτυξη» συνεχίζεται, υπερκαταναλώνοντας φυσικούς πόρους και ενέργεια και αυξάνοντας τη ρύπανση.
Ο υποανάπτυκτoς και αναπτυσσόμενος Νότος, αν και ασφυκτιά από την έλλειψη φυσικών πόρων, εξακoλoυθεί να εντυπωσιάζεται από τα καταναλωτικά πρότυπα του αναπτυγμένου Βορρά, τα οποία και επιζητεί, ενώ συνεχίζει να πολλαπλασιάζεται με γενετικά πρότυπα που οδηγούν σε πληθυσμιακή έκρηξη. Μ’ ένα λόγο: σε Νότο και Βορρά, υπoανάπτυξη και υπερανάπτυξη αγνοούν τα όρια που βάζει η φύση.