14.11.13

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ


ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ»Πιστεύω όλο και πιο έντονα, ότι το βασικό ερώτημα, που προσπαθεί να απαντήσει αυτό το βιβλίο είναι το πιο ενδιαφέρον ερώτημα, που θα μπορούσε να τεθεί από έναν ιστορικό της νεώτερης εποχής. Γιατί άραγε, αρχής γενομένης από το 1500 περίπου, κάποιες μικρές οργανωμένες κοινωνίες στο δυτικό άκρο της Ευρασίας κυριάρχησαν επί του υπόλοιπου κόσμου, στον οποίο περιλαμβάνονταν οι πολυπληθέστερες και από πολλές απόψεις πιο εξελιγμένες κοινωνίες της ανατολικής Ευρασίας;

»Η δευτερεύουσα ερώτησή μου είναι η εξής: αν μπορέσουμε να βρούμε μια καλή εξήγηση για την υπεροχή της Δύσης κατά το παρελθόν, θα μπορέσουμε, άραγε, να διατυπώσουμε μια πρόγνωση για τη μελλοντική της πορεία; Πρόκειται πράγματι για το τέλος του δυτικού κόσμου και για την έλευση μιας νέας εποχής, όπου θα δεσπόζει η Ανατολή; Με άλλα λόγια, μήπως είμαστε μάρτυρες της παρέλευσης μιας εποχής, κατά την οποία το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας ήταν λίγο πολύ υποταγμένο στον πολιτισμό, που εμφανίστηκε στη δυτική Ευρώπη την επαύριο της Αναγέννησης και της Μεταρρύθμισης, τον πολιτισμό, που με την υποστήριξη της επιστημονικής επανάστασης και του διαφωτισμού, εξαπλώθηκε στον Ατλαντικό και μέχρι τους αντίποδες, φτάνοντας τελικά στο απόγειό του κατά τη διάρκεια των αιώνων των επαναστάσεων, της βιομηχανίας και των αυτοκρατοριών;» (Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου).


Αν ήσασταν σε θέση να κάνετε τον περίπλου της Γης τον 15ο αιώνα, εκείνο που θα σας έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση θα ήταν οι εκπληκτικοί πολιτισμοί της Ανατολής. Στο Πεκίνο χτιζόταν η Απαγορευμένη Πόλη· στην Εγγύς Ανατολή οι Οθωμανοί έσφιγγαν τον κλοιό γύρω από την Κωνσταντινούπολη.
Η Ευρώπη, αντιθέτως, θα σας φαινόταν ένας ελεεινός βαλτότοπος, που εξακολουθούσε να μαστίζεται από επιδημίες, κακές συνθήκες υγιεινής και ακατάπαυστες πολεμικές συρράξεις. Η δε Βόρειος Αμερική ήταν ένας αναρχούμενος αγριότοπος σε σύγκριση με τα βασίλεια των Αζτέκων και των Ίνκας. Η ιδέα ότι η Δύση θα μπορούσε να κυριαρχήσει επί του υπόλοιπου κόσμου για το μεγαλύτερο μέρος των επόμενων πέντε αιώνων θα σας φαινόταν απόλυτη φαντασιοπληξία.
Και όμως συνέβη.
Τι είχε ο πολιτισμός της Δυτικής Ευρώπης που του επέτρεψε να αποκτήσει προβάδισμα απέναντι στις φαινομενικά ανώτερες αυτοκρατορίες της Ανατολής; Όπως υποστηρίζει ο Niall Ferguson, η απάντηση είναι ότι η Δύση ανέπτυξε έξι "βασικές εφαρμογές" τις οποίες δε διέθεταν οι άλλοι: ανταγωνισμό, επιστήμη, δημοκρατία, ιατρική, καταναλωτισμό και εργασιακή ηθική. Το κρίσιμο ερώτημα σήμερα είναι κατά πόσον η Δύση έχει χάσει το μονοπώλιό της πάνω τους. Μήπως άραγε γι' αυτό ζούμε το τέλος της υπεροχής της Δύσης; (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Η άνοδος της Δύσης είναι ίσως ο πιο προκλητικός γρίφος, που καλούνται να λύσουν οι ιστορικοί. Και δεν πρέπει να τον λύσουν απλά και μόνο για να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους. Εντοπίζοντας τα πραγματικά αίτια της υπεροχής της Δύσης ίσως μπορέσουν να εκτιμήσουν με κάποια ακρίβεια τη δική της επικείμενη παρακμή και πτώση.

Ξενόγλωσσος τίτλος: CIVILIZATION, THE WEST AND THE REST
Συγγραφέας:              ΝΑΪΑΛ ΦΕΡΓΚΙΟΥΣΟΝ
Εκδότης:                    ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Έκδοση:                     Νοέμβριος 2012
Αριθμός σελίδων:       424
Μετάφραση:               ΝΙΚΟΣ ΡΟΥΣΣΟΣ


Ο Niall Ferguson, είναι καθηγητής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Harvard και στη London School of Economics.

21.10.13

ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ: ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Ένας εναλλακτικός τρόπος ζωής για το σύγχρονο άνθρωπο
Οι αναζητήσεις μου για ψυχική ηρεμία με οδηγούσαν συχνά στους γνωστούς αρχαίους φιλοσόφους, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τους Στωικούς. Οι πνευματώδεις σκέψεις και οι βαθυστόχαστες αναλύσεις τους προκαλούσαν πάντα το ενδιαφέρον και το θαυμασμό μου, ωστόσο οι προτάσεις τους για μια ευτυχισμένη ζωή δεν ανταποκρινόταν στη φύση και στις αντιλήψεις μου. Μου φαίνονταν γενικόλογες, αφηρημένες, απρόσιτες. Για καλή μου τύχη συνάντησα κάποια στιγμή και τον "άσημο" Επίκουρο. Από τις πρώτες γραμμές των κειμένων του ένα αίσθημα ανακούφισης και αισιοδοξίας με πλημμύρισε. Ήταν ο φιλόσοφος που αναζητούσα. Ανθρώπινος, απλός, πρακτικός, λογικός, συναισθηματικός, αισιόδοξος. Μπορεί άραγε να δώσει απαντήσεις στις αναζητήσεις του σύγχρονου ανθρώπου; [...]
(Από τον πρόλογο της έκδοσης)

"Ένα βιβλίο που αξίζει να το διαβάσεις. Σε μια εποχή που κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε την πραγματική αξία της ζωής, αυτό το βιβλίο μας αφυπνίζει. Με συγκεκριμένους και σαφείς τρόπους, εμπειρικά και επιστημονικά τεκμηριωμένους, μας προσανατολίζει στο να απολαμβάνουμε τη ζωή και να μην τη σπαταλάμε στην αγωνία για το αύριο, τις αμφιβολίες και την απογοήτευση. Είναι ένα περιεκτικό και βιωματικό εγχειρίδιο δράσης, που αποσκοπεί στο να διευκολύνει τον αναγνώστη να γίνει κυρίαρχος του εαυτού του και της ζωής του."
Βέρα Δημητριάδη, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας

Η επικούρεια φιλοσοφία δε χρειάζεται σχεδόν καμιά ερμηνεία.
Είναι η εξής απλή φιλοσοφία ζωής, η ουσία της ζωής, σκοπός όλων των ενεργειών μας:
  •  Ενόσω ζούμε να είμαστε όσο πιο ευτυχείς μπορούμε.
  • Αυτός που μπορεί να πάρει τις περισσότερες χαρές με το μικρότερο κόστος είναι ο σύγχρονος επικούρειος σοφός.
  • Η εξάσκησή μας σ' αυτόν τον "πανούργο" υπολογισμό της σχέσης απόλαυσης και κόστους στην καθημερινότητά μας οδηγεί στην ευτυχία που αναζητούμε στη ζωή.
  Επικούρειες ρήσεις:
  • Ο θάνατος δεν πρέπει να μας απασχολεί. Όσο υπάρχουμε, ο θάνατος δεν υπάρχει κι όταν αυτός θα είναι παρών, δε θα υπάρχουμε εμείς.
  • Η ζωή πάει χαμένη με τις αναβολές και ο καθένας πεθαίνει απασχολημένος.
  • Αν θέλεις να κάνεις κάποιον πλούσιο, μην του προσθέτεις χρήματα, να του αφαιρείς επιθυμίες.
  • Θα πρέπει να βρούμε με ποιον θα φάμε και θα πιούμε, πριν βρούμε τι θα φάμε και τι θα πιούμε.
  • Δεν υπάρχει καμιά ανάγκη να ζει κανείς κάτω από την κυριαρχία της ανάγκης. 
Συγγραφέας:  Χάρης Δημητριάδης
Εκδότης:         Περίπλους
Ημ. έκδοσης: 10-10-2013
Σελίδες:          260

13.10.13

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΥΠΟΚΛΟΠΗ & ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

File:PRISM logo (PNG).png
Το πρόγραμμα PRISM είναι μια παράνομη μαζική ηλεκτρονική επιχείρηση συλλογής δεδομένων του προγράμματος υποκλοπών, που είναι γνωστό ότι έχει τεθεί σε λειτουργία στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2007 από την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας (NSA). Το πρόγραμμα Prism συλλέγει και αποθηκεύει στοιχεία από επικοινωνίες μέσω του Διαδικτύου με βάση τις αιτήσεις που γίνονται σε εταιρείες του Διαδικτύου, όπως η Google. Η NSA μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα στοιχεία που αλιεύει από το σύνολο σχεδόν του Διαδικτύου και να επικεντρωθεί στα αποθηκευμένα δεδομένα, που είναι πιο εύκολο να χειριστεί, όποτε χρειαστούν.

Δεδομένου ότι το Πρίσμα αποκαλύφθηκε αρχικά από τη Guardian και τη Washington Post, έχει γίνει πολλή συζήτηση στα μέσα γύρω από τι ακριβώς είναι το άκρως απόρρητο πρόγραμμα της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας (NSA), πώς λειτουργεί, και τι καλύπτει. Ενώ πολλοί έχουν παράσχει χρήσιμες πληροφορίες και λεπτομέρειες για τη λειτουργία του προγράμματος, αρκετές από τις εκθέσεις δεν συμπίπτουν με τις πληροφορίες που διαθέτει η Guardian. Μερικά άρθρα έχουν υποστηρίξει ότι το ΠΡΙΣΜΑ δεν είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για τη συλλογή των πληροφοριών από τις αμερικάνικες εταιρίες, αλλά είναι ένα εσωτερικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για να αναλύσει τέτοιες πληροφορίες. Άλλοι έχουν σκεφτεί -λαμβάνοντας υπόψη τις αρνήσεις από τις επιχειρήσεις δικτύωσης για τη χορήγηση της «άμεσης πρόσβασης» στους κεντρικούς υπολογιστές- ότι το Πρίσμα λειτουργεί μέσω της υποκλοπής των δεδομένων μέσα από τα καλώδια επικοινωνίας. Και οι δύο θεωρίες εμφανίζονται να αντικρούονται από τα εσωτερικά έγγραφα της NSA. Με σκοπό την πλήρη ενημέρωση των αναγνωστών της, πέραν από το πώς το Πρίσμα λειτουργεί, η Guardian δημοσίευσε μια πρόσθετη διαφάνεια από τη συλλογή 41 φωτογραφικών διαφανειών που αφορούν το Πρίσμα και τη λειτουργία του. Η διαφάνεια αυτή δείχνει τις διαφορετικές μεθόδους συλλογής δεδομένων στο πλαίσιο του νόμου FISA του 2008 (που ανανεώθηκε το Δεκέμβριο του 2012). Διακρίνεται ευκρινώς το Πρίσμα, να συλλέγει δεδομένα από τους κεντρικούς υπολογιστές (servers), μεγάλων εταιρειών παροχής ίντερνετ, όπως ευδιάκριτα είναι και τα τέσσερα διαφορετικά προγράμματα που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή δεδομένων απευθείας από τα καλώδια οπτικών ινών και την υποδομή ροής στοιχείων. Οι αναλυτές που απασχολούνται στην υπηρεσία ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν και τις δύο τεχνικές συλλογής στοιχείων. Η αρχική δημοσίευση της Guardian αποκάλυψε τις επιχειρήσεις δικτύωσης που συνεργάζονται με το ΠΡΙΣΜΑ, οι οποίες όμως, όπως ήταν φυσικό, αρνήθηκαν ότι έχουν την παραμικρή γνώση για την ύπαρξη του Πρίσματος και ότι ποτέ δεν κλήθηκαν να συνεργαστούν με τη NSA (!). Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, PalTalk, AOL, Skype, You Tube και Apple φαίνεται να συνεργάζονται στενά με το Πρίσμα...

File:PRISM Collection Details.jpg 
Οι μεγάλες εταιρείες του internet και οι παρεχόμενες υπηρεσίες που ελέγχονται από το ΠΡΙΣΜΑ.
Edward Snowden
Το PRISM ξεκίνησε, όπως είπαμε, το 2007 μετά από την ψήφιση του Protect America Act από την κυβέρνηση Μπους. Η ύπαρξή του διέρρευσε πριν από έξι χρόνια από τον 29χρονο τότε τεχνικό υπολογιστών Edward Snowden, ο οποίος προειδοποίησε ότι η έκταση της μαζικής συλλογής δεδομένων ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι το κοινό γνώριζε και περιελάμβανε επικίνδυνες και εγκληματικές δραστηριότητες. Οι γνωστοποιήσεις αυτές δημοσιεύθηκαν από την εφημερίδα The Guardian και The Washington Post, στις 6 Ιουνίου 2013.
Τα έγγραφα δείχνουν ότι το PRISM είναι η νούμερο ένα πηγή πληροφοριών που προωθούνται στη NSA για ανάλυση, και αντιπροσωπεύουν το 91% της κίνησης στο Διαδίκτυο. Ιστορικό αναζήτησης των χρηστών, ηλεκτρονικά μηνύματα (e-mails), μεταφορά αρχείων και ζωντανές συνομιλίες αποτελούν το υλικό που συλλέγεται καθημερινά από τους διακομιστές δικτύου σε 35 κράτη (!) Οι πληροφορίες που διέρρευσαν ήρθαν στο φως μία ημέρα μετά την αποκάλυψη ότι η FISA έδωσε παραγγελία στη θυγατρική της εταιρεία τηλεπικοινωνιών Verizon Communications να καταγράφει όλες τις τηλεφωνικές κλήσεις των πελατών της σε συνεχή καθημερινή βάση.
Αμερικανοί αξιωματούχοι της κυβέρνησης έχουν αμφισβητήσει ορισμένες πτυχές των δημοσιεύσεων
της Guardian και της Washington Post και υπερασπίστηκαν το πρόγραμμα, δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εγχώριους στόχους χωρίς ένταλμα και ότι συνέβαλε στην πρόληψη πράξεων τρομοκρατίας. Στις 19 Ιουνίου 2013, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, κατά την επίσκεψή του στη Γερμανία, δήλωσε ότι η συγκέντρωση των δεδομένων των πρακτικών της NSA αποτελούν «ένα αυστηρά εθνικό σύστημα που έχει σκοπό να προστατεύσει τους πολίτες μας».
Στο χορό αυτό των υποκλοπών συμμετέχουν -βεβαίως- και οι Άγγλοι με την GCHQ, τη βρετανική υπηρεσία παρακολουθήσεων που, χρησιμοποιώντας το αντίστοιχο του Prism πρόγραμμα TEMPORA, διεισδύει στα υπερατλαντικά καλώδια οπτικών ινών, συλλέγοντας τεράστιο όγκο διαδικτυακών δεδομένων και τηλεφωνίας από όλο τον κόσμο.

Οι δυσμενείς εξελίξεις των συνεχών αποκαλύψεων για τις μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α. επαληθεύει σε μεγάλο βαθμό τις αρχικές αποκαλύψεις του Snowden. Στο διεθνή πολιτικό περίγυρο, παράλληλα με το πλήγμα ανασφάλειας που έχει προκληθεί, επικίνδυνες διαστάσεις φαίνεται να παίρνει και το πλήγμα στα εμπορικά συμφέροντα μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και των Η.Π.Α.
Σε μια εποχή διεθνούς εμπορικής ύφεσης το τεχνολογικό προβάδισμα των Η.Π.Α με την υποκλοπή πληροφοριών και την εμπορική κατασκοπεία, αλλάζει τις παγκόσμιες θετικές προβλέψεις ανάπτυξης, βάζοντας στον πάγο πιθανές επενδύσεις δισεκατομμυρίων, που θα πραγματοποιούνταν κάτω από φυσιολογικές συνθήκες καλής γειτονίας και συνεργασίας.
File:Berlin 2013 PRISM Demo.jpg 
Βερολινέζοι διαδηλώνουν ενάντια στις διεθνείς υποκλοπές φορώντας μάσκες του Snowden
και αμερικανών αξιωματούχων της ΝSΑ, κατά την επίσκεψη Ομπάμα στις 19 Ιουνίου 2013
Κλικ εδώ: http://www.youtube.com/watch?v=EvFDInBq5fo  για να παρακουθήσετε ένα σχετικό βίντεο γερμανικής παραγωγής (με ελληνικούς υπότιτλους), και ν' αποκτήσετε σαφέστερη ιδέα του συστήματος υποκλοπών ΠΡΙΣΜΑ. 

11.10.13

ΥΠΑΤΙΑ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ (355-415)

Ή ΤΟ ΕΙΔΕΧΘΕΣΤΕΡΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ!
 
 
«Στην Υπατία,
που στην λάμψη σου, στα λόγια σου κλίνω γόνυ και υψώνω το βλέμμα μου προς τον έναστρο ουρανό του πνεύματός σου.
Γιατί προς τον ουρανό τοξεύει η πράξη σου, προς τον ουρανό οδηγεί των λόγων σου η ομορφιά, θεϊκή Υπατία.
Ω συ των πνευματικών επιστημών υπέρλαμπρο αστέρι».

Παλλαδάς, «Ύμνος εις την Υπατίαν», Anthologia Graeca 

Μια προσωπικότητα ολοκληρωμένη, γεμάτη ηθικές αρετές θάρρους, δύναμης, δικαιοσύνης, ειλικρίνειας, σεβασμού και αφοσίωσης στα ιδανικά, τις αξίες και τα πιστεύω της. Από τις σπάνιες γυναικείες μορφές, που η ενασχόλησή της με τις κατ' εξοχήν για την εποχή, ανδρικές επιστήμες, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πνευματική κληρονομιά της ύστερης αρχαιότητας... Αυτή η πρώτη Ελληνίδα που θέλησε ν' ακολουθήσει το δρόμο της ανεξαρτησίας ενάντια στις προκαταλήψεις, αρνούμενη υποταγή σε ένα ανδροκρατούμενο κατεστημένο και στο θρησκευτικό φανατισμό, δέχτηκε την ευτέλεια και το διωγμό. Μέσα στη θαρραλέα μοναξιά και με όπλο τις γνώσεις της, αντιστάθηκε επιβάλλοντας τη γυναικεία φωνή ακόμη και μετά τη δολοφονία της. Ως την τελευταία ημέρα, ως την τελευταία ανάσα της, αντιμετώπισε με θάρρος κι επίγνωση ακόμη και τον ίδιο το θάνατό της.

Δημήτρη Βαρβαρήγου: «Υπατία» (ιστορικό μυθιστόρημα)

Η Υπατία η Αλεξανδρινή, κόρη του φιλοσόφου Θέωνος, σπουδαία μαθηματικός και νεοπλατωνίστρια φιλόσοφος, φημισμένη για τη μόρφωση και την ωραιότητα της ψυχής της, δολοφονήθηκε άγρια από έναν φανατισμένο όχλο χριστιανών (παραβολάνων) στην Αλεξάνδρεια, το έτος +415.
Από τότε έγινε θρύλος και πέρασε στην ιστορία. Ποιητές, ιστορικοί, μυθιστοριογράφοι, είδαν την Υπατία σαν το σύμβολο της κλασικής παιδείας και της ελευθερίας της σκέψης. Την είδαν σαν τον αντίποδα του θρησκευτικού φανατισμού και την ταύτισαν με την πνευματική ανύψωση.

Μαρίας Τζίλσκα, «Υπατία η Αλεξανδρινή»

Ο «πατριάρχης» της Αλεξάνδρειας Κύριλλος, που με τις ορδές των φανατικών μοναχών κατατρομοκρατούσε την πόλη, παρακίνησε και αποδέχτηκε τη δολοφονία της Υπατίας, από ζηλοφθονία, καθώς παρατηρούσε τις ατέλειωτες ουρές των μαθητών, που συνωστίζονταν στην είσοδο της ακαδημίας της.
Μια μοιραία ημέρα, στη διάρκεια της σαρακοστής(!), η Υπατία σύρθηκε βίαια έξω από την άμαξά της, γυμνώθηκε, μεταφέρθηκε σε παρακείμενη χριστιανική εκκλησία(!) και κατακρεουργήθηκε απάνθρωπα από ομάδα άγριων και ανάλγητων φανατικών χριστιανών, οπαδών του Κυρίλλου, με επικεφαλής τον Πέτρο τον αναγνώστη. Οι σάρκες της αποκολλήθηκαν από τα κόκαλα με κοφτερά όστρακα (οστράκοις ανείλον) και τα ασπαίροντα μέλη της παραδόθηκαν στη φωτιά και τα σκυλιά!
Η δικαστική έρευνα που ξεκίνησε για την τιμωρία των ενόχων του αποτρόπαιου εγκλήματος σταμάτησε μετά από όργιο δωροδοκιών. Ο θάνατος όμως της Υπατίας άφησε ανεξίτηλο στίγμα στο χαρακτήρα και στη θρησκεία του Κυρίλλου από την Αλεξάνδρεια…

Έντ. Γκίμπον, «Παρακμή και πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας»

Και ολίγα για το ποιόν του Κυρίλλου, που ανενδοίαστα η «χριστιανική εκκλησία» έχει ανακηρύξει σε «άγιο»:
…Ήταν εξέχων θεολόγος! Πέραν αυτού όμως, ήταν αυταρχικός και αδίστακτος, βίαιος και άπληστος για δύναμη, έτοιμος να χρησιμοποιήσει το πλήθος και τους φανατικούς μοναχούς, για να εκτελέσουν τις εντολές του, απέναντι στους αντιπάλους του, τους αλεξανδρινούς ειδωλολάτρες, Εβραίους και μονοφυσίτες (χριστιανούς)!
W.H.C. Frend, «The rise of monophysite»

Για την Υπατία, δες ακόμη τρία βιβλία:
Pedro Galvez: Υπατία, εκδόσεις "Μεταίχμιο", 2006
Gabriel Trarieux: Υπατία, εκδόσεις "University Studio Press", 2000, Μετ. Γ. Καρβέλας

Άννα Γκέρτσου-Σαρρή: Σχετικά με την Υπατία, εκδόσεις "Κέδρος", 2010

Αρχαίες πηγές:

Φιλοστόργιος, εκκλησιαστική ιστορία
Μαλάλας, χρονογραφία

Θεοφάνης, χρονογραφία

Σωκράτης ο Σχολαστικός, εκκλησιαστική ιστορία

Δίων Χρυσόστομος, Συνέσιος εκ Κυρήνης

Ιωάννης ο Νικίου, χρονογραφία

Συνεσίου του εκ Κυρήνης επιστολαί
Κώδικες:

α)
P codex Parisinus 1538, 10ου αιώνα
β)
R codex Parisinus 1539, 11ου αιώνα
γ)
S codex Vaticanus 866.
 
ΥΠΑΤΙΑ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ

Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΟΛΗΨΙΑΣ

 Η ΚΑΤΑΠΙΕΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ // Η ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΤΑΠΙΕΣΗ ΣΑ ΜΕΣΟ

          Η οικογένεια δε συμβάλλει στη δημιουργία της θρησκοληψίας μόνο με τη βραδινή προσευχή του παιδιού, καθώς το ψυχικό έδαφος για τη δημιουργία θρησκοληψίας αποτελεί μάλλον η νευρωτική δομή του σεξουαλικά διαταραγμένου ανθρώπου. Η προδιάθεση για αποδοχή μεταφυσικών ιδεολογιών έχει εδραιωθεί στην κοινωνία θεσμικά, καθώς διάφορες θρησκευτικές κοινότητες και εκκλησίες λειτουργούν ως παραγωγοί και διανομείς ηθικών συστημάτων, στα οποία σημαντική θέση κατέχουν η επιβολή του ασκητισμού και η εχθρότητα απέναντι στην ηδονή, ιδίως απέναντι στην σεξουαλική. Η κύρια αποστολή της χριστιανικής θρησκείας είναι να καλύπτει εσαεί την κοινωνική και πολιτικοοικονομική δράση της με μεταφυσικές αιτιολογήσεις της σεξουαλικής ηθικής, αφαιρώντας έτσι όλες τις αιχμές της ορθολογικής ανάλυσής της. Η Εκκλησία είναι η πιο ισχυρή κοινωνική αρχή για την άμεση διάδοση των εχθρικών προς τη σεξουαλικότητα ιδεολογιών και για την εξασφάλιση της διατήρησής τους.
          Το ψυχολογικό έδαφος για την εξουσία της Εκκλησίας στις μάζες αποτελεί η αμφίρροπη καθήλωση του σεξουαλικά διαταραγμένου ανθρώπου… Ο Βίλχελμ Ράϊχ περιγράφει (στο «Τι είναι η ταξική συνείδηση», 1934) τη λειτουργία της θρησκείας με τα ακόλουθα λόγια:
«Με τον περιορισμό και την καταπίεση της σεξουαλικότητας, αλλάζει η ανθρώπινη αίσθηση, δημιουργούνται οι εχθρικές προς τη σεξουαλικότητα θρησκείες και σιγά-σιγά οι κρατούντες ιδρύουν δική τους σεξουαλική - πολιτική οργάνωση, την Εκκλησία, με όλους της τους προδρόμους, που σκοπός της δεν είναι τίποτε άλλο από το ξερίζωμα της σεξουαλικής ηδονής των ανθρώπων και, κατά προέκταση, η λιγότερη ευτυχία επάνω στην γη».
          Στο ίδιο βιβλίο του, ο Βίλχελμ Ράϊχ παρουσιάζει παραστατικά τις απαιτούμενες ψυχικές διαδικασίες, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της λατρείας του Χριστού και της Παναγίας, οι οποίοι χρησιμεύουν στους πιστούς ως ανέραστα υποδείγματα, που ανακουφίζουν από την έλλειψη σεξουαλικού συντρόφου.

Συγγραφέας:           Dietrich Haensch
Γερμανικός τίτλος: Represive Familienpolitik
Εκδόσεις:               «Επίκουρος», Αθήνα, 1973.
Μετάφραση:           Γιώργος Βαμβαλής
Σελίδες:                  104

ΠΗΓΗ: Ιστολόγιο ECRASEZ L' INFAME!
 

8.10.13

10 ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ


ΔΕΚΑ ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑΗ έμφαση στις λαϊκές παραδόσεις και στη δήθεν αγνότητα του απλού λαού (που, θεωρείται επί πλέον, ότι διασώζει τη μνήμη του κλασικού παρελθόντος με τη γλώσσα του, τους χορούς, τα τραγούδια κ.λπ.), ανάγεται στο 19ο αιώνα, αλλά έλαβε μεγαλύτερη ώθηση από το μεταξικό καθεστώς και παραμένει ισχυρή μέχρι σήμερα, που η εθνικοθρησκευτική παιδαγωγία προστατεύεται από το ίδιο το Σύνταγμα.


Όσο για τις λέξεις, τις εκφράσεις, τις δημώδεις παραδόσεις, τους θρύλους κ.λπ., υποδεικνύεται, ότι στη σχολική παιδεία πρέπει να συμπεριλαμβάνονται επιλεγμένοι προσεκτικά μόνον εκείνοι, που έχουν ομοιότητες με αρχαίους μύθους, ενώ παράλληλα πρέπει να τονίζονται «αρχαίες και βυζαντινές επιβιώσεις» και να μην αναφέρονται καθόλου εκείνοι, που προδίδουν το σλαβο-αρβανιτο-βλαχο-οθωμανικό κ.λπ. παρελθόν μας.


 
Δέκα σύγχρονοι ειδικοί, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, γλωσσολόγοι και φιλόλογοι, και ένας λογοτέχνης του 19ου αιώνα, εξετάζουν δέκα βασικούς μύθους της φιλολογίας γύρω από τη γλώσσα. Απόψεις που εμφανίζονται σε κάθε εποχή σαν αυταπόδεικτες αλήθειες, ερήμην των γλωσσολογικών ερευνών και κυρίως των γλωσσικών νόμων, απόψεις για τη φθορά και το θάνατο της γλώσσας, για την αγλωσσία των νέων, για τη μοναδικότητα της ελληνικής γλώσσας, για την ανέφικτη διδασκαλία της νεοελληνικής χωρίς καταφυγή στα αρχαία ελληνικά, για τις πλούσιες και τις φτωχές γλώσσες κ.α. εξετάζονται εδώ μέσα από το πρίσμα της αρμόδιας επιστήμης αλλά και της ιστορικής εμπειρίας.

Τα κείμενα αυτά, που πρωτοδημοσιεύτηκαν στα "Πρόσωπα" (αρ.80, 16.9.2000), το ένθετο σαββατιάτικο περιοδικό των "Νέων", μαζί με αποσπάσματα από τη γλωσσολογική μελέτη του Εμμανουήλ Ροΐδη "Τα είδωλα", του 1893, επιχειρούν να ανασκευάσουν τους μύθους που αντιστρατεύονται ακριβώς το δυναμισμό της γλώσσας και εμποδίζουν μια ουσιαστική προσέγγιση της καλλιέργειάς της.

 Συγγραφέας: Συλλογικό
Εκδότης:      ΠΑΤΑΚΗΣ
Έκδοση:      Δεκέμβρης 2009
Σελίδες:      136
 

14.9.13

Ο ΣΑΟΥΛ-ΠΑΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι περιπλανήσεις ενός ύποπτου ανατολίτη στην Ελλάδα του 1ου μ.Χ. αιώνα
   
Όλα από το Σαούλ-Παύλο ξεκίνησαν...
Από τις περιπλανήσεις του ύποπτου αυτού Ανατολίτη στην Ελλάδα του 1ου μ.χ αιώνα, ο οποίος... εξοργίζονταν όπου έβλεπε ελληνικά αγάλματα.
Βέβαια, η επίσημη δογματική θεωρία ισχυρίζεται ότι ο Σαούλ-Παύλος ήρθε στην Ελλάδα για να κηρύξει το "λόγο του αληθινού θεού"...
Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ή μήπως τα ίδια τα "ιερά κείμενα" ομολογούν ότι ο Σαούλ-Παύλος απέβλεπε στη φορολόγηση των πλούσιων Ιουδαίων της διασποράς, προκειμένου να χρηματοδοτήσει το "οικουμενικό" του σχέδιο για την κατάληψη της ρωμαϊκής εξουσίας;
Φυσικά, στους αφελείς διακήρυσσε ότι γεννήθηκαν αμαρτωλοί και κάποιος γιος θεού θυσιάστηκε για να τους σώσει, ενώ ταυτόχρονα διαβεβαίωνε τους "συνεργούς" του, ότι αξιοποιώντας την αφέλεια, την ευπιστία αλλά και τις θυσίες του "ποιμνίου", θα αποκτούσαν ως "ποιμένες" μιαν εκλεκτή θέση στο πλευρό της αυτοκρατορικής εξουσίας, με ιδιαίτερα κοινωνικά προνόμια και αμύθητο πλούτο.

Ο Σαούλ-Παύλος δεν έζησε για να δει το θρίαμβο του κηρύγματός του. Αυτό συνέβη τρεις αιώνες μετά το θάνατό του, όταν οι οπαδοί του κατέλαβαν επιτέλους την εξουσία και επέβαλαν με αυτοκρατορικά διατάγματα τη "θρησκεία" τους σε όλη τη ρωμαϊκή επικράτεια.
Η συνέχεια, ως γνωστόν, υπήρξε ολέθρια για τα απομεινάρια του ελληνικού πολιτισμού. Ναοί γκρεμίστηκαν, κτήματα κατασχέθηκαν, αγάλματα θρυμματίστηκαν, βιβλία παραδόθηκαν στην πυρά, άνθρωποι καταδιώχθηκαν, συνελήφθησαν, βασανίστηκαν φριχτά, εκτελέστηκαν. Κι έτσι επικράτησε σε όλη την ρωμαϊκή αυτοκρατορία η "θρησκεία της αγάπης", την οποία πρώτος κήρυξε ο
Σαούλ-Σαύλος-Παύλος στη ρωμαιοκρατούμενη Ελλάδα.


Τίτλος:    Ο Σαούλ-Παύλος στην Ελλάδα
Εκδότης: Βερέττας
Σελίδες:  292
Έκδοση: 07/08/2013

12.9.13

«ΠΛΕΩΝ ΕΠΙ ΟΙΝΟΠΑ ΠΟΝΤΟΝ ΕΠ' ΑΛΛΟΘΡΟΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ»

Φρανκφούρτη, Μάιος 2004.
Κατηφορίζουμε τη Σβάιτσερ Στράσσε, μέσα στο γκρίζο παγωμένο πρωινό.
Στρίβουμε δεξιά στη Σαουμαϊνκάι και περπατάμε παράλληλα προς τον Μάιν, μπροστά από τα μουσεία.
Περνάμε στο απέναντι πεζοδρόμιο. Ο Μάιν θολός, αφρισμένος, καφετής.
Ανεβαίνουμε τα σκαλοπάτια της Άιζερνερ Στεγκ, της κεντρικότερης πεζογέφυρας του Μάιν, κατευθυνόμενοι προς το κέντρο της πόλης.
Στο μέσον περίπου της γέφυρας, σηκώνω το βλέμμα μου και τη βλέπω: στην επιγραφή είναι γραμμένη -στα ελληνικά- η φράση:

"ΠΛΕΩΝ ΕΠΙ ΟΙΝΟΠΑ ΠΟΝΤΟΝ ΕΠ ΑΛΛΟΘΡΟΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ"

Όμηρος! Ένας στίχος του μεγαλύτερου ποιητή όλων των αιώνων, γραμμένος μάλιστα στα ελληνικά, βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο της Φρανκφούρτης, που αποτελεί το οικονομικό κέντρο της Γερμανίας – και όχι μόνον!
Κάτω από την επιγραφή, στα πλαϊνά της γέφυρας, άλλη μία -μικρότερη- επιγραφή με την ελληνική φράση και τη μετάφρασή της στα γερμανικά.
Και από κάτω: «Όμηρος, Οδύσσεια, Α.183».
 

 Οίνωψ Πόντος… [Ι]

Οίνωψ ΠόντοςΓνώριζα τον Οίνοπα Πόντο από το ομότιτλο βιβλίο της Ενριέττας Μερτζ (Henriette Mertz, Οίνωψ Πόντος, μετάφρασις-σχόλια Νικόλαος Ζαΐρης, Νέα Θέσις, Αθήνα 1995). Το βιβλίο είχε γίνει ευρύτερα γνωστό στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν ο Ιωάννης Δ. Πασάς είχε συμπεριλάβει εκτεταμένα αποσπάσματά του στο βιβλίο του, Η Αληθινή Προϊστορία, (εκδ. Εγκυκλοπαιδείας του «ΗΛΙΟΥ», Αθήναι 1986).
Οίνωψ Πόντος: η θάλασσα με το σκοτεινό κρασάτο χρώμα.
Αλλόθροοι Άνθρωποι..
Αλλά κατά πού ακριβώς έπλεε ο Οδυσσέας (ή μάλλον η Αθηνά, ως Μέντης);
Αλλόθροος – Άλλος + θρόος. Θρόος; Κάποια σχέση με το θροΐζω; Προκαλώ θορύβους; Άλλους θορύβους; Ουπς! Προκαλώ διαφορετικούς θορύβους, δηλαδή μιλάω διαφορετική γλώσσα.
Οι αλλόθροοι άνθρωποι ήταν λοιπόν οι άνθρωποι, οι λαοί που μιλούσαν διαφορετικές γλώσσες; Ξένες γλώσσες; Οι αλλόγλωσσοι; Οι ξενόγλωσσοι;
Θα έπρεπε να περιμένω την επιστροφή μου στην Αθήνα για να επιβεβαιώσω τα συμπεράσματά μου.
 

Οίνωψ Πόντος… [ΙΙ]
Τι κάνει κάποιος ένα παγωμένο μαγιάτικο πρωινό στη Φρανκφούρτη;
Περιπλανιέται στους δρόμους, μπαινοβγαίνει στα καφενεία απολαμβάνοντας καφέδες και κούχεν, τρώει βουρστ μπρέτχεν (αυτό που στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αποκαλούν «ζεστό σκύλο») χαζεύοντας το πολύβουο πλήθος. Τους αλλόθροους ανθρώπους.
Α! Και επαναλαμβάνει συνέχεια δυνατά το γνωστό ομηρικό στίχο.
Πλέων επί οίνοπα πόντον, επ’ αλλοθρόους ανθρώπους!
Ταιριαστή φράση για μια πόλη σαν τη Φρανκφούρτη, όπου το 40% περίπου των κατοίκων της είναι μη γερμανικής καταγωγής: μετανάστες, πρόσφυγες, εργαζόμενοι στις πολυεθνικές εταιρείες, που η μία μετά την άλλη υψώνουν τους πύργους τους στο κέντρο της πόλης.
Πριν από δυο-τρεις δεκαετίες θα χαρακτηρίζαμε την πόλη «χωνευτήρι πολιτισμών». Σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, τα πάντα χωνεύονται «από τα πάνω», δηλαδή ισοπεδώνονται, ομογενοποιούνται. Κοινά γούστα για όλους, κοινές ενδυμασίες, ίδιοι τρόποι συμπεριφοράς για Ασιάτες, Αφρικανούς, Λατινοαμερικάνους, Σλάβους, Λευκούς.
Μόνη διαφορά τα χαρακτηριστικά των προσώπων. Και οι γλώσσες: αλλόθροοι.
Πλέων επί οίνοπα πόντον, επ’ αλλοθρόους ανθρώπους!
Αλλά -μια στιγμή!- κάτι δεν πάει καλά μέσα σ’ αυτόν τον πολύβουο ωκεανό ανθρώπων και γλωσσών: «η θάλασσα με το σκοτεινό κρασάτο χρώμα»;
Έχω δει θάλασσες κι ωκεανούς με γαλάζιο, μπλε, γαλαζοκίτρινο και γαλαζοπράσινο, καφέ, γκρίζο χρώμα…
Αλλά ποια θάλασσα έχει το χρώμα του κρασιού;
Ποιο κρασί έχει το χρώμα της θάλασσας;
Οίνωψ: προφανώς εκ του «οίνος».
Αλλά γιατί το «οίνωψ» να παραπέμπει σε χρώμα;
Σκέφτομαι, τριακόσια τουλάχιστον χιλιόμετρα μακριά από την πλησιέστερη θάλασσα, πόσες φορές έχω βγει από ένα καράβι και νιώθω ζαλισμένος, πως παραπατάω, πως περπατάω σα μεθυσμένος, πως η γη κινείται κάτω από τα πόδια μου, όπως κινιόταν και η θάλασσα λίγο πριν.
Μήπως ο «οίνωψ πόντος» δεν παραπέμπει στη «θάλασσα με το σκοτεινό κρασάτο χρώμα», αλλά στη θάλασσα που, όταν ταξιδεύεις πάνω της -πάνω μάλιστα στα «καρυδότσουφλα» της ομηρικής εποχής- σε κάνει να πατάς μία από δω, μία από κει -σα μεθυσμένος- για να καταφέρεις να διατηρήσεις την ισορροπία σου πάνω στο πλοίο;
Μήπως παραπέμπει στη θάλασσα που, όταν φτάνεις πια στον προορισμό σου και την εγκαταλείψεις, σε κάνει έστω και για λίγο να περπατάς ζαλισμένος, σα να ‘χεις μεθύσει ρουφώντας την αρμύρα της;
Όμως δεν είμαι «ομηρολόγος» ούτε φιλόλογος και οι γνώσεις μου για την ομηρική γλώσσα είναι ελάχιστες.
Ο Μάιν συνεχίζει να κυλάει, παλιοί και καλοί φίλοι περιμένουν -όλοι γνωρίζουν την ελληνική φράση που είναι γραμμένη στη γέφυρα της πόλης τους, λιγότεροι γνωρίζουν το τι ακριβώς σημαίνει…-, περιμένουν γύρω από ένα τραπέζι, τα ποτήρια ήδη γεμάτα με χιλιάνικον αίθοπα οίνον ερυθρόν…
 

Οίνωψ Πόντος… (ΙΙΙ)
Νόστος («επάνοδος, επιστροφή εις την πατρίδα»).
Οδύσσεια, Α.180-184 (Η θεά Αθηνά εμφανίζεται στο σπίτι του Οδυσσέα στην Ιθάκη μεταμφιεσμένη, ίδια ο αρχηγός των Ταφίων Μέντης. Ο Τηλέμαχος καλωσορίζει «τον» ξένο, προστάζει να «του» φέρουν φαΐ και κρασί, και «τον» ρωτάει «ποιος είναι», «από πού κρατάει η σκούφια του». Η Αθηνά-Μέντης απαντά:
«Μέντης Ἀγχιάλοιο δαίφρονος εὔχομαι εἶναι
υἱός, ἀτὰρ Ταφίοισι φιληρέτμοισιν ἀνάσσω.
νῦν δ’ ὧδε ξὺν νηὶ κατήλυθον ἠδ’ ἑτάροισιν
πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον ἐπ’ ἀλλοθρόους ἀνθρώπους,
ἐς Τεμέσην μετὰ χαλκόν, ἄγω δ’ αἴθωνα σίδηρον.»

Οι Νίκος Καζαντζάκης και Γιάννης Κακριδής http://www.omhros.gr/kat/P/km/txt/Od/Kaz/Odys1.htm μετέφρασαν ως εξής αυτούς τους στίχους:
«πως είμαι γιος του Αγχίαλου πέτομαι του καστροπολεμάρχου.
Μέντη με λεν, κι οι καραβόχαροι Ταφιώτες μ’ έχουν ρήγα.
Εδώ έχω φτάσει με τους συντρόφους στο πλοίο μου. Ταξιδεύω
για τόπο αλλόγλωσσο, την Τέμεσα, στο πέλαο το κρασάτο,
στραφταλιστό να δώσω σίδερο, χαλκό να πάρω πίσω.»

Βλέπουμε ότι οι «αλλόθροοι άνθρωποι» μεταφράζονται ως «αλλόγλωσσος τόπος» και ο «οίνωψ πόντος» ως «κρασάτο πέλαγος». Οι δύο μεταφραστές αποδίδουν πάντα τον όρο «οίνοπα πόντον», όπου αυτός απαντάται στην Οδύσσεια (Β.421, Γ.286, Δ.474, Ε.349, Ζ.170) ως «κρασάτο πέλαο».
Κατά τον Ζήσιμο Σιδέρη (Οδύσσεια, εκδ. Ι. Ζαχαρόπουλος) το απόσπασμα έχει ως εξής:
«Ο Μέντης τ’ Αγχιάλου ο γιος παινεύομαι πως είμαι
και τους Ταφιώτες κυβερνώ τους θαλασσοθρεμμένους.
Κι ήρθα με το καράβι εδώ, σίδερο φορτωμένο,
τώρα, και πάω σ’ αλλόγλωσσους ανθρώπους στην Τεμέση,
τη θάλασσα αρμενίζοντας, χαλκό να πάρω εκείθε».

Ο μεταφραστής αυτή τη φορά αποφεύγει να μεταφράσει το «οίνωψ». Το ίδιο κάνει και στο Β.241, στο Γ.286 μεταφράζει ως «μαβύ γιαλό», στο Δ.474 ως «αφρισμένη θάλασσα», στο Ε. 349 ως «αφρισμένα κύματα», ενώ αποφεύγει επίσης να μεταφράσει το «οίνωψ» στο Ζ.170.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ο Ζ. Σιδέρης, σε αντίθεση με τους Ν. Καζαντζάκη-Γ. Κακριδή, αντιμετωπίζει μάλλον με αμηχανία τον σχετικό όρο.
Ο Αργύρης Εφταλιώτης μεταφράζοντας την Οδύσσεια http://www.mikrosapoplous.gr/homer/odm0.htm αφήνει τον όρο αμετάφραστο στο Α.183 ενώ τον μεταφράζει ως «μαύρα πέλαα» (Β.421 και Δ.474), «μελανά πέλαγα» (Γ.286), «μελανά πελάγη» (Ε.349), ή «μαύρα πελάγη» (Ζ.170).
Από την άλλη πλευρά, ο Ιάκωβος Πολυλάς μεταφράζοντας την Ιλιάδα http://www.geocities.com/heartnews2002/ , αφήνει τον όρο αμετάφραστο (Β.613) ή τον μεταφράζει ως «απέραντα πελάγη» (Ε.771), ή «μελαμψά πελάγη» (Η.88).
Το πρόβλημα της μετάφρασης του όρου «οίνοπα πόντον» παραμένει.
Ωστόσο, ο Ν. Ζαΐρης στον «Πρόλογο της Ελληνικής Εκδόσεως» του βιβλίου της Μερτζ (ό.π., σελ.19-20) κάνει μερικές εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ­-και σωστές- παρατηρήσεις:
«Εις το λεξικόν ΣΟΥΔΑ η λέξις ερμηνεύεται ως ακολούθως: “Οίνοψ και Οίνοπος. οίνοπι μέλανι. οινωπός δε οινώδης διαυγής μέλας., εις δε τον Ησύχιον, οίνοπα μέλαν, οινώδη τη χροιά (οινόπη αμπέλλου μελαίνης είδος)”. Η κυρίαρχος λοιπόν ερμηνεία της λέξεως είναι το μαύρον χρώμα, ερμηνεία εξ’ άλλου που επιβιώνει και μέχρι των ημερών μας. “Τον κατάπιε το μαύρο κύμα” ή “παραδέρνει στις μαύρες θάλασσες” κ.λπ., είναι φράσεις κοιναί και σήμερον εις την ναυτικήν οικογένειαν. Ομοίως και ο Εύξεινος Πόντος “Μαύρη Θάλασσα” καλείται ένεκα της αγριότητός του.
Συνεπώς, η λέξις “οίνοπος” υποδηλοί εδώ χαρακτηρισμόν της θαλάσσης υπό των ναυτικών αποδιδομένην, και ουχί την χροιάν αυτής.
Αι αγγλικαί μεταφράσεις, εν αδυναμία ευρισκόμεναι να αποδώσουν σαφώς την φράσιν ουχί εξ αγνοίας της Ελληνικής γλώσσης αλλά εξ αγνοίας του τρόπου δια του οποίου αύτη εκφράζεται -όστις επιβιώνει αναλλοίωτος μέχρι και της εποχής μας παρά τοις Έλλησιν- τον αποδίδουν ως “The Wine Dark Sea“, παλαιότεραι δε μεταφράσεις τον απέδωσαν ως “Η Θάλασσα με το Βαθύ Κρασάτο Χρώμα” ή “Η Σκοτεινοκρασάτη Θάλασσα”, που δεν είναι άλλο τι, ως είρηται, παρά μετάφρασις της μεταφράσεως εκ του πρωτοτύπου».
Να ήταν μόνον αυτοί που μεταφράζουν τη μετάφραση…
Πάντως το Λεξικό Δημητράκου αναφέρει: «οίνοψ-οπος ο κ. οινώψ-ώπος ο, η Α, ο έχων όψιν ή χρώμα σκοτεινόν, μουντός. 2. ερυθρομέλας».
Πιστεύω ότι ο Ν. Ζαΐρης έχει δίκιο όταν τονίζει πως η λέξη «οίνοπος» υποδηλώνει χαρακτηρισμό της θάλασσας και όχι το χρώμα της.
Αυτά, όσον αφορά στον οίνοπα πόντον.
 

Το Διαδίκτυο…
…όμως πώς θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε;
Αποτελεί άραγε τον «μέλανα πόντον», τον μαύρο ωκεανό των πληροφοριών, όπως ισχυρίζονται οι ομιλούσες κεφαλές των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων, όπου τα τέρατα της πορνογραφίας και του χάκινγκ περιμένουν τους ανυποψίαστους αρμενιστές;
[Διάβαζα τις προάλλες μελέτη που έγινε σε χώρες του εξωτερικού σύμφωνα με την οποία οι χρήστες του διαδικτύου παρακολουθούν κατά 40% λιγότερη τηλεόραση από τους μη χρήστες. Τον χρόνο αυτό τον διαθέτουν για να αρμενίζουν στα πέλαγα των πληροφοριών.]
Το Διαδίκτυο έχει τις μαύρες όψεις του, τις συναρπαστικές του, τις αχανείς, τις «μεθυστικές» όψεις του, αυτές που σε «ανεβάζουν» και σε «φτιάχνουν» αλλά και τις άλλες που σε «ρίχνουν» και σε «ζαλίζουν».
Αυτά συμβαίνουν. Το γνωρίζουν καλά όλοι οι αρμενιστές των θαλάσσιων και των ηλεκτρονικών ωκεανών.
Τι απομένει;
Αυτό που λέει η Αθηνά στον Τηλέμαχο:
Ταξιδεύω για τόπο αλλόγλωσσο, την Τέμεσα, στον οίνοπα πόντον,
στραφταλιστό να δώσω σίδερο, χαλκό να πάρω πίσω.
Κι αν ο Όμηρος έγραφε αιώνες αργότερα, σίγουρα η Αθηνά θα έδινε χαλκό και θα έπαιρνε ασήμι, θα έδινε ασήμι και θα έπαιρνε χρυσό.
Και τούτα, φίλε αρμενιστή, να’ χεις κατά νου σαν πλέεις στον οίνοπα πόντον του Διαδικτύου:
Πληροφορίες δώσε και πάρε γνώση.
Δώσε γνώση και κάν’ την πληροφορίες.
Κι αφουγκράσου προσεκτικά τους άλλους – τους αλλόθροους.
Κάποιοι, εκεί έξω, στ’ ανταριασμένο πέλαγος, ακούν κι εσένα.


16/10/2007 Αφάσιος
ΠΗΓΗ: Θεαμαπάτες και δικτυώματα

20.7.13

ΠΡΟΣ ΕΝΑ ΝΕΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ

Μέσα στο νόμο της κυκλικής εξέλιξης και των ιστορικών ρυθμών, η εναλλαγή κλασικών και μεσαιωνικών εποχών είναι κάτι το φυσικό. Όταν λέμε ότι η Ιστορία είναι κυκλική και επαναλαμβάνεται, δεν εννοούμε ότι τα συμβαίνοντα γεγονότα σήμερα είναι όμοια με των προηγούμενων ιστορικών περιόδων. Αυτό που επαναλαμβάνεται είναι η δομή, όπως η μελωδία ενός κομματιού, που σ’ όποια κλίμακα κι αν παιχτεί αναγνωρίζεται με ευκολία. Εφόσον το σύμπαν είναι σφαιρικό, τίποτε μέσα του δεν μπορεί να είναι ευθύγραμμο έως το άπειρο.
Εδώ και μερικές δεκαετίες πολλοί ερευνητές της ιστορίας και των επιστημών έχουν επισημάνει ότι ο «δυτικός» λεγόμενος πολιτισμός έχει ήδη εισέλθει στην ιστορική φάση ενός νέου Μεσαίωνα. Πρώτος ο N. Berdiaeff, το 1933, ανάγγειλε την αναπόφευκτη άφιξη του νέου σκοταδιστικού μεσαίωνα στα επόμενα χρόνια, με το έργο του «Ο νέος μεσαίωνας».*
Ποια είναι όμως η έννοια του μεσαίωνα; Είναι ένα μεταβατικό στάδιο κάμψης ανάμεσα σε δυο κορυφές πολιτισμού. Στη διάρκεια της ιστορίας, σε πολλές χώρες του κόσμου, υπήρξαν πολλοί μεσαίωνες. Γνωστότερος είναι ο δυτικός πρόσφατος μεσαίωνας της Μεσογειακής λεκάνης, από την πτώση της Ρώμης ως την εδραίωση της Αναγέννησης. Προϋπήρξε, βέβαια, ο ελληνικός μεσαίωνας, από την πτώση της Τροίας ως το «χρυσό» αιώνα της Αθήνας.
Οδεύει λοιπόν ο δυτικός πολιτισμός προς ένα νέο μεσαίωνα; Είναι δυνατόν ο σημερινός πολιτισμός να καταρρεύσει από μια μεγάλη κρίση; Μπορεί αυτό να συμβεί στον 21ο αιώνα; Ένα είναι βέβαιο: όλα όσα γεννιούνται είναι υποταγμένα στο θάνατο ή σε μια ριζική μετάλλαξη. Γι’ αυτό κι όλοι οι μεγάλοι πολιτισμοί του παρελθόντος πέθαναν, αφού έφτασαν στην κορύφωση της έκφρασής τους. Πολλά στοιχεία του πολιτισμού, όπως η έλλειψη ή το κενό εξουσίας, η ανασφάλεια -πνευματική, ψυχολογική και ηθική- ο κοινωνικός διαμελισμός, η ηθική παρακμή και η οικονομική κρίση, η έλλειψη ορισμών και ευθυνών, η απώλεια του νοήματος της γλώσσας και των λέξεων, οι κλιματολογικές αλλαγές που προκαλεί ο βιασμός της φύσης, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά σημάδια του νέου μεσαίωνα, προς τον οποίο όχι μόνο βαδίζουμε, αλλά έχουμε ήδη μπει, μετά τους δύο τελευταίους παγκόσμιους πολέμους.
Σύμφωνα με αναλύσεις ερευνητών, ιστορικών και μελλοντολόγων, αυτή τη φορά ο μεσαίωνας θα επεκταθεί σε παγκόσμια κλίμακα, γιατί η ανάπτυξη των μέσων επικοινωνίας έχει καταστήσει τον πολιτισμό μας πλανητικής εμβέλειας. Μπορούμε να μάθουμε τι συμβαίνει π.χ. αυτή τη στιγμή στη Μαδρίτη ή στην Αγκόλα, αλλά δε γνωρίζουμε τι γίνεται στην πόλη μας ή στη διπλανή μας πολυκατοικία. Σήμερα λείπει η ανθρωπιά, γιατί ο άνθρωπος έχει ξεπέσει σε ένα απλό νούμερο καταλόγου και σε μηχανή παραγωγής χρημάτων…
Η κατάρρευση του πολιτισμού, που δεν είναι μακριά, δε χρειάζεται να συμβεί μέσα από ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα ή μια εκτεταμένη οικολογική καταστροφή, όπως αυτή με την καταστροφή του όζοντος στην ατμόσφαιρα. Μπορεί να συμβεί και μόνη της, μέσα από κρίσεις αξιών, οικονομικές κρίσεις, κατάρρευση κοινωνικών και πολιτικών θεσμών, δηλαδή από καθαρά ανθρώπινους παράγοντες
Σ' αντίθεση με τα παραπάνω, στον κόσμο επικρατεί η ψευδαίσθηση ότι βρισκόμαστε σε τεχνολογική και επιστημονική άνοδο και σε μια πολιτιστική άνθηση, μακριά από μεσαιωνικές καταστάσεις. Αυτό είναι λάθος. Αν προσέξει καλά κανείς θα διαπιστώσει ότι η πρόοδος αυτή είναι ανώφελη και στηρίζεται σε εύθραυστες βάσεις. Σε όχι πολύ μακρινό διάστημα ο πολιτισμός μας θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο και η κατάρρευσή του θα προκαλέσει αναπόφευκτα ένα νέο και ίσως χειρότερο μεσαίωνα, που θα σημάνει το τέλος του κόσμου, του δικού μας.
Αλλ’ ας μην είμαστε απαισιόδοξοι. Μετά το χειμώνα έρχεται πάντα μια άνοιξη και μετά από κάθε Μεσαίωνα έρχεται η Αναγέννηση και μαζί μ’ αυτή, ένας νέος και καλύτερος κόσμος με νέους και καλύτερους ανθρώπους!

*Nicolas Berdiaeff, "Ο νέος μεσαίωνας" (Das Neue Mittelalter), Μετάφραση: Πρ. Αντωνιάδης, Έκδοση: Π. Πουρναράς, Θεσ/νίκη 1987