Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΘΕΪΑΣ

Αν δεν υπήρχαν οι θρησκείες θα ήμασταν καλύτεροι, γιατί θα συγκεντρωνόμασταν στη μόνη ζωή, που έχουμε να ζήσουμε. Θα ήμασταν ελεύθεροι να απολαύσουμε το προνόμιο -την αξιοσημείωτη καλοτυχία- που όλοι μας απολαμβάνουμε: το γεγονός, ότι γεννηθήκαμε. Ας είμαστε ευγνώμονες, λοιπόν, που έχουμε μια ζωή και ας εγκαταλείψουμε τη ματαιόδοξη και θρασύτατη επιθυμία για μια δεύτερη. Ο κόσμος θα ήταν καλύτερος αν όλοι μας είχαμε αυτή τη θετική στάση απέναντι στη ζωή. 

Richard Dawkins

Τί είναι η αθεΐα; Είναι ο αιώνας μας ένας άπιστος αιώνας; Πολλοί ισχυρίζονται, ότι ο θεός πέθανε τον 19ο αιώνα. Ωστόσο, ο Θεόδωρος ο Άθεος, ήδη από τον 4ο π.Χ. αιώνα διακήρυσσε, ότι δεν υπάρχει. Η αθεΐα είναι συνομήλικη με την ανθρώπινη σκεψη. Από τις απαρχές της ανθρωπότητας, συνιστά μια σημαντικότατη κοσμοθεώρηση, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος είναι ολομόναχος απέναντι στον εαυτό του και τους αμετάλλακτους νόμους της φύσης.  

Η ιστορία τής αθείας δέν είναι, συνεπώς, η άρνηση της ιστορίας των θρησκευτικών πίστεων, αλλά η ιστορία όλων των ανθρώπων, σκεπτικιστών, ελευθεροστοχαστών, αγνωστικιστών, υλιστών, που αναζητούν το νόημα της ζωής έξω από κάθε θρησκευτική πίστη.

Η αθεΐα δεν αποτελεί απλώς μια στάση άρνησης, απόρριψης ή αδιαφορίας, που προσδιορίζεται μόνο σε σχέση με τις θρησκείες. Είναι και μια στάση θετική, δημιουργική και αυτόνομη. Ο άθεος δέν είναι απλώς αυτός, που δέν πιστεύει. Ο άθεος πιστεύει, όχι στο θεό, αλλά στον άνθρωπο, στην ύλη, στη λογική.

Το φαινόμενο της αθεΐας είναι, από ιστορική άποψη, κατά πολύ αρχαιότερο τού χριστιανικού πολιτισμού. Διαθέτει αυτονομία. Ορισμένοι φιλόσοφοι της αρχαιότητας, όπως ο Επίκουρος και ο Επίκτητος, ήταν άθεοι. Εξ άλλου, από πλευράς γεωγραφικής έκτασης, η εξάπλωση της αθεΐας υπερβαίνει κατά πολύ την εξάπλωση της γνώσης του ευαγγελίου.  

Ανεξάρτητη από τις θρησκείες, η αθεΐα μπορεί να εννοηθεί ως το μεγαλειώδες εγχείρημα του ανθρώπου να κατασκευάσει ένα νόημα, να δικαιολογήσει μόνος του την παρουσία του στον υλικό κόσμο, να οικοδομήσει μια θέση απόρθητη.

Ο συγγραφέας, Georges Minois, 
είναι πανεπιστημιακός καθηγητής 
ιστορίας και ιστορικός της 
θρησκευτικής συμπεριφοράς. 
Είναι συγγραφέας πολλών έργων  
σχετικών με το Δυτικό πνευματικό 
πολιτισμό.
 

Μετάφραση: Βάλια Σερέτη

Έκδοση: Νάρκισσος

Σελίδες: 816 

Ημ. Έκδοσης: 1-4-2007